Selasa, 29 Juni 2010

OTEYA


Mbuku Oteya yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak yi o.

Ala nen yoge kagak yoraga aap Amot nogo, aa’nduk wone lengganogo yorage nagagerik, lek age kagak, ambo’me at Oteya nogo Ala nen yoge kagak yoraga age nagagerik, aakumi Iterali mendek o omarip paga pa’nggwe wonogwe nogo, Yetut awo nda’naga’lek kagak, tahun tujuh ratus dua puluh satu age paga aaninggin abu alik negen inoba kwi’nagak eeke me, Ala nen wone yogetak nogo it yorage nagagerak.

At Oteya nen it aakumi Iterali mendek Ala nen yorage nogo, liippunuk ndak-ndak eeka’lek mbo punuk kugi alut eekwi iinok, “It aakumi yi eekwi, ao,” yinuk, iniki wakkolage nagagerak. It Ala nen yorage liippunuk ndak-ndak eeka’lek mbo pugwi nogo ti, “Kwe ambi ogonggelo mbo punuk, Aap ugun ee’nabuwak, mba’nuk, eerit nege menggi kwak, kit togop aret eerit nogo ogotik o,” yinuk, yorage nagagerak nogo liiru mbanak wonage.

At Oteya akwe Nggomet nogo ogonggelo paga iniki kunik eeka’lek ugunugun eerit nege nagagi kwak, it aakumi Iterali mendek Ala nen yorage nogo liirogon eeka’lek ugun-ugun eerit nugu nogogwaarak. Ti eekwi paga Ala nen aaninggin inoba kwippiyareegerak. Togop eekwi iigak kwe, at nen wogonake nagagerik, inom kunik aret wonagagerak. Ala nen iniki kunik lombok eeginake nagagerak nogo Pasal 11 ayat 8 paga wonage o. “It togop eekwi iigak kwe, an nonggop togon it Eparayim ti teppiige, It Iterali ti, nenegen aanggot iinok, nonggoti mbo piige, Eeriyak mbakop? Meek aret o,” yinuk, yoragagerak, liiru mbanak wonage o.
_____________
OTEYA WONE
It aap Utiya inom, Yotam inom, Akat inom, Kitikiya inom, nen it aakumi Yekura mendek inoweewi inendagembogut a’nuk, wone lengganogo yoragak eekwi, ndi, at Yowat aput Yerobeyam nogo Iterali inowe endagembogut a’nuk wone lengganogo yorage, eekwi iigak, at Aliku ALA nen aap Mbeeri aput Oteya wone yoreegerak nogo yi aret.

Oteya akwe woppunuk, apuri ndaganabeegerak wone
2 Aliku ALA nen at Oteya yoge kagak yoroorak yorikit nduk yoge logonet, “It aakumi o yime wonogwe nogo, an inogoba Naliku ALA inambokan paninuk, kumi eeginakulik mendek kagak ugun-ugun eeginabit nugu mengga kwak eerit nugwi me, kat kwe ya wukak ambi woppunuk, kapuri ti mendek awi aret ndaganabenok nduk, kola nak o.”

3 Yoge mbareegi, at Oteya nogo, nage nagagerik, akwe aap Ndibalayim apuluk kolaga endage Nggomet aret waganeegerak. Waganeegerak kwe nogo, abila age nagagerik, aagaluk ogoba obaane’me aap aret ndareegerak.

4 Ndake mbareegi, at Aliku ALA nen Oteya yoge logonet, “At aap Yeku nen o Yiteren time aakumi kaliirubu pup eerogo inoorogo piyareegerak me, an nen at Yeku paga wiganak nogo aaninggin inoba kwippiige logonet, it Iterali wonogwe me wone lengganogo yorogo menggam nogo, lek eerogo pikit nduk eeke me, wulaga ti, endage Yiteren aret toonu o.

5 Ti eeppiyoorak nogo eyom paga an nen it Iterali ineegin paga panggonak nogo, o Yiteren Kobappaga time kalenakpugunik eerogo piyaagin o,” yinuk, yoreegerak.

6 Ti’nuk, at Oteya akwe Nggomet nogo abila age nagagerik, kwe aret ndareegerak. Ndake mbareegi, at Aliku ALA nen Oteya yoge logonet, “An nen it aakumi Iterali mendek ti, ambinom inabuwa mbake, inomaluk lek eerogo piige, eerigin lek aret me, kapuluk kolaga ti, endage, Abuwa Lek, toonu o.

7 It Iterali mendek togop aret eerogo piyaagin kwe, it aakumi Yekura mendek perak, inabuwa mbake, inagap ndake, eeke logogin o. Ti eeke logogin nogo ti, yigin paga, wooluwak paga, wim eekwi paga, kuda paga, it aap kuda paga kwi’na’nuk wim eeka paga, inagap ndarigin lek o. Ata, inogoba Naliku an ALA nen aret inagap ndake logogin o,” yinuk, yoreegerak.

8 At kwe Nggomet nogo kolaga endage, Abuwa Lek, nogo yilak mbanogo punuk, peebi abila age nagagerik, aagaluk aap aret ndareegerak.

9 Ndake mbareegi, at Aliku ALA nen Oteya yoge logonet, “Kit Iterali ti, an napuri lek aret. Ndi, an kit kinogoba Ala lek mban me, wulaga ti, endage, Napuri Lek, toonu o.

10 Togop aret kwe, mbini niyo aa’nggi paga wonage nogo ambik me, aaninggin wakkogwe, ineenggi lingginggwi, eeriyak meek menggi kwak, it Iterali mendek ineebe togop aret arugun o. Ogo mbaremengga, Kit an napuri lek o, yinuk, yoragagim nogome, It an neenik minggirak Ala napuri aret o, yinuk, yoraagin o.

11 It aakumi Yekura mendek inom, Iterali mendek inom, aa’nduk iniki ambit a’nuk wonogogwa kwak, peebi iniki ambit a’nuk, inowe inarum logorak ambi leenogo mippunuk, it mbo piya namenggam nogome nen woraanuk, o yime it aret unde eeppatinuk logogun me, O Yiteren eeppuurak eyom nogo ti, mondok iya aret o, yinuk, yogo logogun o.

Pasal 2
Togop me, kat nen, Kit Ala apuri o, yinuk, koreewi yorage, ndi, Ala kinabuwa mbaka o, yinuk, kiriwi yorage, eerumunggun o,” yinuk, yoreegerak.

Iterali aa’nduk wonogogwa kwak eerogo piyoorak wone
2 At Aliku ALA nen ari logonet, “It inagalo ti, an nakwe lek o. Ndi, an kunduk at ogonggelo lek mban me, Inoone nabek togon yogwi, nabek togon yogwi, Eeko logowak o.

Kwe ya wukak enete kumbunuk eerit nege nogo mbo pege, Terak wu’naka logokit, mbake nogo tayoppege, Eeruwak o.

3 At togop aret eerit nege kenok, an nen at agabolo kin eerogo pege, At nda’nage logonet, agabolo kin nda’nagagi kwak togop eerogo pege, At karume kwak eerogo pege, Nggween ka’let-nggaganak kwak eerogo pege, Eerigin me, At niyo abu nen kambuwak nduk mbo pigin o.
4 At aagalogwe kunduk, terak eeginaka aret wonogwe me, an nen it inabuwa mbarigin mondok lek aret o.

5 It inagalo ti, kwe terak wuka nege logonet, aagalogwe ndaganabeegerak me, Aagalogwe ti, inenggali mbakak nugu agaarik o. At nen, It aap iniki kunik ee’nako logonet, nambi inom, Naniyo inom, nayum yuurak ndomba eeruwak inom, ligi abe yawenak inom, nagabolo paga eekak amburu inom, anggur amburu an noorak toolak inom, Wo’nogo menggaarak nogo aret muguren nage logogin o, yinuk, yereegerak me,

6 an nen at aru nage menggim non mbanogo alok mban mikkwit eerogo pege, At wundi noorak tu yelok kage kero, yugum pak yendok-wandok wurogo pege, Eerigin o.

7 It at iniki kunik eekwi nogo muguren namenggerak kwe, inom lambungge, Kwaaganabit namenggerak kwe, ambit iluk ambi kwaakkage, Eerigin lek o. Togop me, at nen, Nore aa’nduk nimbirak logonet op aret wonagagirak o. Ndi, neebe yogondak wonage yi, nale’nggen lek aret wonage me, niyokan nogonggelo aa’nduk wogo nogo ka naakit o, yinuk, yigin o.
8 Gandum inom, anggur amburu ngget toolak inom, tayitun amburu toolak inom, wogoge nagagirak nogo ti, At Ala nen aret wo’nege kagi, yinuk, ari, Ndi, inagugi Mba’an ayuk wuko logonet ake pogo nogogwaarak mbuti perak inom, mbuti emas inom, kalo logonogo wogoge nagagirak nogo ti, Ala nen aret wo’nereegerak kagak, eereegirak kagi, yinuk, ari, Eeka’lek aret agaarik o.

9 Togop me, anggen mbaniyak eyom age paga nambi gandum nogo ndinogo kolage, Anggur amburu eerogo piminggirak it tookkoloorak eyom age paga an aret wagangge, Ndi, ndomba eeruwak inom, ligi yawenak inom, nogo paga at amendek nobakkolaawak o, mba’nuk pipuk eerogo piminggirak nogo aret wagangge, Eerigin o.

10 Eeke logominggirik, at iniki kunik eeko menggaarak nogo inigen iigak, At amendek kin eerogo pege neenok, Aap ambi nen, Eekulik mendek togop eerogo puurak mage o, yinuk, an yo’nirugun lek aret o.

11 Ti eeke logonet, iniki ale’nggen nen tahun ambi eekak paga lake inom, Tut ngget penengge paga lake inom, Nogo 6 yippunuk, ko’lu yonggonggologo logorak yugu paga eeke nogo inom, Ale’nggen nen laago nggwok lake logorak yugu abok aret an lek eerogo pigin o.

12 Ndi, It iniki kunik nen ee’nakwi onggo eyo yi aret wo’nireegwaarak o, Yinuk, yereegerak ageyo anggur yarak inom, ageyo wuli yarak inom, abok aret maluk eerogo punuk, Eyoongga negen eerogo piminggirak me, it ndiimbu-nggwiya nen lek eerogo nonggo logogun o.

13 At nen obari abe kaga it kugi Mba’an inake kani kungge, Obaanggi-obaangge eeke logonet, iinggen enggaanok me yikkolage, aruk ayo eekkolage, Eeke nagaatik, It at iniki kunik eeko menggaarak nogo muguren nage logonet, ami eerogo mbo paneegerak me, An nen aaninggin at oba kwippigin o,” yinuk, at Aliku ALA nen aret yereegerak o.

Ala apuri iniki kunik eeginaburak wone
1:1 2End. 14:23-29, 15:1-7, 15:32-38, 16:1-20, 18:1-20,
2Mbin. 26:1-23, 27:1-8, 28:1-27, 29:1-32 1:4 2End. 10:11 1:10 Oro. 9:26

14 At Aliku ALA nen ari logonet, “An togop aret eerigin kwe, ti’nuk, O karume time nimbirak nawok o, yinuk, Noone yanggik-yanggok yo’nuk, wonok wundi nage logominggirik, O karume time nen at abuwa mbake logonet, noone yanggorogon yoge logogin o.

15 Time nen eyabu anggur yarak waganeegirak nogo obaane’me wogoge, Aaninggin Eeppiiga Kobappaga nogo ti, obeelom eerogo piiga iniki lunik logowak nduk eerogo pege, Eerigin o. Ti eeke neenok, time nen at tawe logonet, Eo, yinuk, iniki kunik ee’nake, At o Metit nen wundi wage logonet iniki kunik nen noone liirogon konengge, Eeke nagagi kwak Togop aret eeke logogin o,” yinuk, yereegerak o.

16 At Aliku ALA nen ari logonet, “Ne ti eyom paga at nen, Nombo agugi o, yinuk, an yo’nirigin lek o. Ata, Kat nogonggelo aret, yo’nirigin o.

17 At ambe paga kugi Mbaan inendage ari menggerak nogo an lek eerogo pigin me, At kugi Mba’an inendage kungge logogin lek o.

18 Ne ti eyom paga ndiimbunggwiya o karume nugu menggaarak inom, Yi towe ndi towe wiga agan nugu menggaarak inom, Yi mendek ndi mendek inaanogum nggween mbaanggagak nugu menggaarak inom, nen At ineyak mbanggwi iyo, it ninom wone mbanigin o. Yigin inom, wooluwak inom, wim eekak inom, o time nen abok aret lek eerogo pigin me, It abok aret iniki ugun tayenak logonet nogo yogo logogun o.

19 At ti, nakwe aret eerogo piminggirak me, lek arigin lek nakwe aret mondok-mondok wonage logogin o. Nakwe kat aret o, yinuk, wagangge logominggirik, At koonak mban eeppege, at eeke nogo a’me nggelok eeppege, Niniki kunik eeke, abuwa lombok mbake, Eeke logogin o.

20 An nakwe aret me, niniki at paga mban aberak wonage neenok, At nen, Nogoba Aliku ALA aret o, yinuk, ari logogin o,” yinuk, yereegerak o.

21 Aliku ALA nen ari logonet, “Ne ti eyom paga at oone yo’nege kenok, naruk konengge, Naruk konembunuk, o mayu wuppi woroorak mbogut yoge, Yoge neenok, mbogut nen mayu wuppi wage,

22 Mayu wuppi wage neenok, nggween miin eerogo pege, Nggween miin eerak paga gandum yarak anggen kole eerogo pege, Anggur yarak amburu ngget tooluwak nduk eerogo pege, Tayitun amburu tooluwak nduk, eyo amburu eerogo pege, Eerigin me, Yi mendek ndi mendek yarak abok aret, Ala nen aret yakerak me, Yiteren yi aret o, yinuk, inale’nggen kogo logogun o.

23 Eerit nage paga nale’nggen kaakit nduk, an napuluk ti, Anggween paga time aret logowak nduk eerogo pege logominggirik, Aa’nduk endage, Abuwa Lek, tooneegirak nogo, abuwa nen niniki kunik eeke, Ndi, aa’nduk endage, Napuri Lek, tooninabeegirak nogo, Napuri aret, yorage, Eeke neenok, It nen, Kat ninogoba Ala aret, yo’nogo logogun o,” -23 yinuk, yereegerak o.

3 Oteya akwe, “Omok o,” yoreegerak wone
1 Aliku ALA nen an yo’nege logonet, “Kat kakwe ti, terak wuka aap alik nen iniki kunik eekwi iigak kwe, wa nanuk, kiniki kunik eeke logomunggun o. It aakumi Iterali mendek inogoba an aret wonage neegak kwe, mbo paninuk, kugi ayuk wukwi, anggur anggen woloonak paga oroti worarogo punuk, kugi ake pugwi nogo noorak inikilom mbakwi, eekwi iigak kwe, Naliku ALA nen it Iterali mendek niniki kunik eeginake minggi kwak, kat kakwe ya wukak ti, kiniki kunik eeke logonok nduk, wa nak o,” yinuk, yo’nereegerak.

2 Yo’nege mbareegi, kwe ti onggo mbaniyak ake an nen wu mbuti perak aaninggin seratus tujuh puluh gram wakkagak wagangge, ndi, waabuk kwak jelai nogo nderom ambi yonggoppunuk ambi oolo yonggolak wakkagak wagangge, eeke nagagirik, onggo pi nagagirak.
3 Onggo punuk, name wonok wage nagagirik, at yoge logonet, “Kat nimbirak logonet, nogo ambik aret yi’nage logomunggun o. Yi’nage logonet, kwe terak wuka negen eerit nege, aap kimbirak nogo yege, eeriyak mage o. Ndi, an kunduk, kat keebe pikkaka’lek tokkeege logogin o,” yinuk, yoreegirak.

4 Ti yoreegirak nogo ti, it Iterali inoweewi inendagembogut inom, inoweewi nagawan-nagawan inom, nen wone lengganogo yoraga’lek aret wonogwe, Ala ake warogo wogoga’- lek aret wonogwe, kugiwak ayuk wuppunuk aanggo waka’lek wonogwe, kugi ake nggomoorak inenggaanok me yika’lek wonogwe, kugi ogut aago mippunuk, alut eeka’lek wonogwe, eekwi iigak, nogo ambik yi’nogo logomenggaarik,

5 ti’nuk, mbo punuk, iniyokan inogoba Aliku Ala mugurok wogwe, inowe endagembogut Ndawut nogo oone konenuwok nduk, wogwe, eeko logogun o. O irip paga panggoni wage kenok, inaganak warit Aliku ALA owagam wogwe, ale’nggen inoba piyaawak nduk, yori wogwe, eeko logogun nduk, yoreegirak o.

4 Iterali liirogon eekwi lek iinok, yoragagerak wone
1 Kit Iterali yi wae. Kit aakumi o yime wonogwe yi, ambi eekotak paga Aliku ALA nen yokkirage me, kinaruk konenggo logonip o. At Aliku ALA nen ari logonet, “O time it nen an noone liippunuk eekwi, iniki kunik ee’nakwi, Ninogoba Ala at aret, nombakwi, Eeka’lek aret agaarik o.

2 It nen pulunogo piinet nugwi, pilit-pilit agan nugwi, Aap inoorogo piinet nugwi, yogoot kumaakwi, Kumi ugun-ugun eeginabit nugwi, maluk mban eerit nogo logonet, ambi wappunuk, kinok togon ambi wakwi, Eekwi mban me,

3 o time nggween mbuk age, It aakumi o time wonogwe abok aret ineebe wururanet unggwage, Ndiimbu-nggwiya karume mendek inom, yi towe ndi towe wiga agan nugu menggaarak inom, yikwe niyo kole yenggenak laut inikime menggaarak inom, abok aret kambit nogwe, Eeko agaarik o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

It Ala unde liirogon eekwi lek iinok, yoragagerak wone
2:15 Yot. 7:24-26. 2:23 Oro. 9:25, 1Pet. 2:10 3:5
Pel. 4:29-30, Yet. 9:13, Mika 4:1-2, 1Tam. 13:14, Nda. 18:45, Yer. 50:4-5

4 “At ambi nen, Kat eekendak paga ee’ninake o, yinuk, at ambi yogak eekwi, Ndi, inenggali wa’wat yogwe, Eerugwaarik o. An eerigin ti, it aap an neebe unde menggaarak eekwi paga aret eeppiyaagin o.

5 It nen o liingge paga, oonikiya paga, iniyogobit lik togon wanggwi, Ndi, aap an Ala nen yorage neegak yoraga nogo kunduk, inom iniyogobit lik togon wanggwi, Eekwi me, It inagalo Iterali ti, lek eerogo pigin o.

6 Ndi, it an napuri kunduk, neebe liippanega’lek me, ineebe lek aret arugun o. It neebe unde nen an liippaniyak wone nogo, it yoraga’lek mbo pereegwaarak paga an nen it mbo piige, Eeko logorak wone an inogoba Ala nen yoragagirak nogo, Mari eerogo pereegwaarak paga an nen it inapuri liippiyaagin lek mbo piige, Eerigin o.

7 It an neebe unde nogo ineebe ambik wigannarit nogwe, It an maluk eerogo panegak mban eekwi, Eerit nogo logonet, Inendage tiyanak nogo obaane’me inendage tebenogo pateegwaarak o.
8 It an napuri maluk eekwi paga inambi nuurogo nonggo menggaarak me, It an napuri maluk eekwi iinok, inale’nggen mbako menggaarak o.

9 It aakumi eeppiyaagin nogo ndak-ndak, it an neebe unde ti kunduk, togop aret eeppiyaagin o. It imbirak eerit nugwi paga aaninggin inoba kwippiige, Imbirak mban maluk eekwi onggo ndak-ndak eeppiige, Eerigin o.

10-11 It inambi nonggo logomenggaarak kwe, ndonggoppiiga’lek aret logogun o. Naliku an Ala mbo paninuk, kumi ugun-ugun eeginabit noorak mba’nuk, eekwi kwak eerit nugwi, Anggur amburu maan toolak inom, ngget toolak inom, nenok, inanobako apit eerogo piige kagak kwe, Naakit, mban mbarit nugwi, Eekwi me, Kumi ugun-ugun eeginabit nugu mengga kwak eerit namenggaarak kwe, ineebe wigannarugun lek aret o.

12 It an napuri ti, eeriyak kobak kenok yoraawak nduk, eyo paga kugi ogut aago nogo yogwi, Eyo obate mbanak kagak kwe, Onggo yo’nirage, mbakwi, Kumi ugun eeginaburak iniki nen yorage kenok, ugun-ugun eeginabit nugwi kwak, An inogoba Ala liirogon mu’neren naga’lek mbo paninuk, alik mendek muguren nugwi, Eeko agaarik o.

13 It nen puut-puut tiyarogon paga inagugi inake warogo wogorogwe, Puut teberogon eyo teno inom, kilu inom, win inom, alome ngguna’me nogome inagugi inake inaanggo warogo kani kunggwi, Eeko agaarik o. Ti eerit nugwi paga it inapuri komologwe tawe nogo, terak wuginaka ogwe, Ndi, inapuri wologwe inakuwi nogo ya wuginakak ogwe, Eeko agaarik o.

14 Togop kwe, it komologwe ti, inogobamini inom, inogonggelomini inom, nen it kumi terak wuginakak inom nogo yit nugwi, Ugun eeginakak yuwak nduk, inagugi awi wurik me wonogwe nogo inom kugi aanggo warogo wogorogwe, Eeko menggaarak me, It inapuri komologwe terak wuginakak yuwak nduk eekwi, Inapuri wologwe inakuwi ya wuginakak yuwak nduk eerit nugwi, Eekwi iinok, An aaninggin komologwe ti, inoba kwippiyaagin lek o. Ata, inogobamini inom, inogonggelomini inom, perak, aaninggin inoba kwippiyaagin o. An togop aret eeppiige neenok, it aakumi iniki kobak lombok yi, lek aret arugun o.

15 It Iterali ti, kumi ya wuginakak kwak eerit nugwi kwe, it Yekura perak, togop eerugwaarik o. It o Nggiligan paga kugi alut eerit nogwe, O Mbet-Awen lagi nogwe, An neenik minggirak Naliku ALA nendage kumbunuk, kumbuk mbanggwi, Eerugwaarik o.

16 It Iterali ti, tapi ndugum anobak yugum kwak wonogwe me, Ndomba aagalogwe kwak iri’- ngga abe nenet nugu logowam time Naliku ALA nen nonggop togon piyoorak. Lek aret o.
17 It Eparayim mendek ti, inagugi inom kunggologogwaarak wonogwe me, inobaalombok o! 18 Anggur amburu ndonggok togon nenok, kumi ugun-ugun eeginabit nugwi kwak eerit nugwi me, It nen, Ninenggali wappinaniyak ti, op aret, mba’nuk eerit nugu agaarik o.

19 Togop mbako menggaarak kwe, o wiya warit wage logonet, yi mendek ndi mendek kabe’nuk nggarek ari menggi kwak, it togop aret ogwe, Ndi, inagugi inake warogo wogogwi ti paga inenggali aret ogwe, Eerugun o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

5 Iterali inarum waka inom aaninggin eeppiyoorak wone
1-2 Aliku ALA nen ari logonet, “It an neebe unde abok aret ti, wone yi, inaruk konenggwi, It aakumi Iterali mendek ti, yorage yi, liippugwi, Aap endagembogut akuwi-apuri inom ti, inaruk liirogon konenggwi, eeko logowak o.

Keele o Mitapa paga pugwi, Puut Tabot paga towe yonggo’naruwak nduk yum mbiganogo pugwi, O Titim nggwiya wambuurak nggween ogurogon kabunggwi, Eeko mengga kwak, It ti, togop menggaarak me, Aaninggin eeppiyoorak wone yi ti, it inake aret yorage agarik o. It abok aret ti, eerit nugwi paga an nen aaninggin inoba kwippiyaagin o.

3 It Eparayim mendek an abu liippiige, ndi, it Iterali mendek kumaarak lek kin paga iige, eeke agarik o. It Eparayim ti, kwe ya wukak kwak eerit nugwi, Ndi, it Iterali ti, inalik nen aret maluk eerogo pakwi, Eekaarak wonogo agaarik o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

Kugi alut eeko logonet ayuk wukwi iyo, yoragagerak wone
4 “It eerit nugwi ti paga yilunogo pateegwaarak me, iniyokan inogoba an Ala neya woroorak meek aret agaarik o. Kumi ugun eeginaburak iniki nen yorage kenok, ugun-ugun eerit nugwi kwak eerit nugwi, Ninogoba Ala at aret, nombakwi lek mbo panugwi, Eeko agaarik o.

5 It Iterali iniki tiyappakwi ti paga nen it maluk eekwi nogo kin aret age agaarik o. It Iterali mendek inanebunu Eparayim nen maluk eerit nugwi paga nggelenogo pakwi, Ndi, it Yekura kunduk, inom ndakndak aret nggelenogo pakwi, Eeko agaarik o.

6 At Aliku ALA ninom lambunuwok o, yinuk, Inaanggumi tapi-ndomba wonok nake pi woramenggaarak kwe, an ninom lambungga’lek aret wonogwe, It inenggela’me nen mbo piinok mbaganggirak neegwi, Eerugun o.

7 It nen Naliku ALA liirogon mu’neren naga’lek logonet, Kwe elege terak ndarogo piinet nage menggi kwak, Iterali togop aret eerogo piinet nugwi me, An mbo paninuk alik mugurok nogwe nogo nen ineebe ambeme yonggorinake logonet, ineyabu yarak inom ambeme yonggoligin o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.



It Iterali nen Yekura inom wim eereegwaarak wone
8 “O Nggibeya nen oone pu eeka trompet nogo oone pu eekwi, O Erama nen ndomba eyak nogo paga oone pu eekwi, O Mbet-Awen nen, Nawim niri mok o, yinuk, kuum-keek yogwe, It Mbeniyamin mendek nen wim eeriyak inaa’nduk ogobak wa’nuk nogwe, Eeko logowak o.

9 Aaninggin inoba piyoorak ne ari wage kenok, Eparayim nogo kaliirubu pup eerogo piyaagin o. Togop aret me, it Iterali inanebunu lombok inenggela’me, Wone yi, abet aret eerigin, mbaruwak nduk, yorage agarik o.

10 Aap Yekura inengga warak ti, nggween kuli pugu kagak ya langgok eerogo pogo mengga kwak wonogwe me, Niyo wu’nuk wage menggi kwak, nanini mondok nggwik togon inoba kwippiyaagin o.

11 It Eparayim ti, inanobak yugum kwak logonet tu alik we aanom warogo kagak mugurok noorak mbakwi me, Aaninggin inoba kwi’nagagerak mondok tebenak aret wonogo agaarik o.

12 Togop aret me, yininuwo nen yi mendek ndi mendek mbanogo pit nage menggi kwak, It Eparayim eeppiyoorak an togop aret wonage, Ndi, nggoon nen eyo mbangge menggi kwak, it Yekura eeppiyoorak an togop aret wonage, Eerak aret agarik o.

13 It Eparayim mendek nen andi lombok inoba kwi’nagagerak nogo kogwe, It Yekura mendek nen inawin kunik maloppakwi, Eeko nogogwaarik, It Eparayim mendek ti, O Atiyut nen yeenggwa nira woraawak o, yinuk, Aap endagembogut abu tiyanak nogo wonage me yonggo nappiyareegwaarak kwe, At nen obeelom eerogo piya wage, inawin nogo lek eerogo piya wage, Eerulik o.

14 It Eparayim mendek eeppiyoorak an singa kwak wonage, Ndi, it Yekura mendek eeppiyoorak an singa awooluk eyak ambik menggi kwak wonage, Eerak logonet, An nen it ando nibinik-ndelenak eerogo piinok, nggarek ari, Ando neyak nggereneren nage, Eerigin me, Aap ambi neyak me nen ndinigin lek aret, yegerak me, yokkiragi o,” yinuk, yoragagirak.

Iterali inomaluk mbo punuk, wogwe yuwak eereegwaarak wone
15 “Ti eeke neenok, it nen, Nit maluk aret eeko o, yinuk, inomaluk awo pagangga’lek iigak, an wonage minggim ari naminggirak wonage logogin o. Wonage neegak, it an mu’neren wogwe, Aaninggin-paaninggin inoba kwi’naremenggerak ti paga, At ninom lambunuwok lak, ao, yinuk, an kwaa’nabit nugwi, Eerugun o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

Pasal 6
1 “It nen yogo logonet, At nen nibik-nobak eerogo pinaneegerak kwe, obeelom eerogo pinanege, At nen yawi ninooreegerak paga ninawin agagerak nogo nggerenogo pinanege, Eerigin me, Ninomaluk mbo punuk, niniyokan at Aliku ALA mugurok nawok o.

2 Mugurok nogwe niinok, nogo mbere yippunuk, nineebe andi lek eerogo pinanege, Ndi, nogo mbere yippunuk ko’lu nit ninomaawi eerogo mippinanege, Eeke logomenggerik, Ninarum wonage kagak, eerit nogo logogun o.

3 Togop me, At Aliku ALA ti, nit ninogoba aret o, yinuk, paganggwi, At eeke menggerak nineenu arit unggwogwe, Eeko logowok o. Ti eekwi niinok, oonegen lagi wage logonet, eya pindanogo pege menggi kwak at abet aret niya wage, O mayu wage menggim age kenok, mbogut paga nen mayu wambit wage menggi kwak ninowagam wage, O kibi wonagaatik, o mayu wage logonet, nggween miin eerogo pege menggi kwak, at nen obeelom eerogo pinanege, Eerigin o, Yinuk, yogo agaarik o.

4 It Eparayim mendek ti, an nano eeppiyoorak mbako agaarik? Ndi, it Yekura mendek kunduk, nonggop eerogo piyoorak mbako agaarik o? O wege paga tit nake nagaatik, lek age menggi kwak, Oonikiya konaananggen luurogo pege nagaatik, kubondendok lek age menggi kwak, It iniki kunik ee’nakwi ti, togop aret agaarik o.

5 Togop me, it aap an yorage neegak yoraga nen inoone andiigwi yorogo logowak nduk nappiya wage, Noone ari minggirak paga nen inoorogo negen piige, O yabok aakumi inoba pindanogo piige menggi kwak, eekaatak onggo eeppiyoorak koonogo pigirak nogo ti, togop aret inoba kwippiige, Eereegirak o.

6 It nen tapi-ndomba nake warogo wo’nugwi ti, an uugwe lek o. Ata, Iniki kunik ee’nako logonet, noone liirogon mugurok nawak lak, ao, mbake, Inaanggumi warogo nake kani kunggwi ti, uugwe lek o. Ata, it nen, Nogoba ti, Ala aret o, yinuk, yuwak lak, ao, mbake, Eeke agarik, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

Eparayim mendek inomaluk mbo puurak ineebi mbareegwaarak wone
7 “At Aram noone tagambunuk maluk eereegerak nogo kwak, it ninom wone abu nggaruk togon koonogo pereegirak nogo taganogo mbo pugwi, O time nen liirogon mu’neren waga’lek mbo panugwi, Eereegwaarak o.

8 O kota Nggileyat ti, aap maluk eeka mban yagabit aago menggam o! Aakumi inooko menggam aret me, iniyok a’lip ti, inamiya labunik mban aret menggerak o.

9 It aap an neebe unde nogo ti, aap a’nggan wogonaka enaarak mengga kwak logonet, Tu Tikem nogo menggam paga aakumi inoorogo piigwi, Eekulik kagak inenggali lek eerit nugwi, Eeko agaarik o.

10 It Iterali wonogwe inenggela’- me time ogole warak mendek eekwi iyareegirak nogo ti, It Eparayim mendek nen kumi ya wuginakak eerit nugu mengga kwak, an mbo paninuk maluk eerit nugwi, Ndi, it Iterali inalik nen aret maluk eerogo pakwi, Eekwi ti aret o.

11 It Yekura mendek kunduk, maluk eekwi onggo inoba kwippiyoorak ne muk punik wonage agaarik,” yegerak me, yokkiragi o.

Pasal 7
1 “It an napuri aa’nduk obeelom wonogogwa kwak obaane’me obeelom eerogo piige, It Iterali mendek andi lek eerogo piige, Eeriyak mbake neegak kwe, It Eparayim maluk eeko menggaarak nogo mban kin age, Ndi, it Tamariya maluk nggwok lombok eeko menggaarak nogo tena’me age, Eeke menggerak o. It nen aakumi inambokan laganggwi, aakumi iname unggunuk yogoot waganggwi, tu paga aakumi inamendek ndinogo waganggwi, Eeko menggaarak o.

2 It maluk eerit nugwi abok aret an aberak minggirak nogo it liippanega’lek aret wonogo a
gaarik o. Inomaluk nogo nen wanggeppiinok wonage, It maluk eekwi ti, an aberak mban wonage, Eeke agaarik,” yegerak o.
6:6 Mat. 9:13, 12:7

Aap endagembogut awi abe nggwok wurik me eeko menggaarak nogo yoragagerak wone
3 “It maluk eerit nugwi paga inowe endagembogut ale’nggen mbake, It pilit agan nugwi paga inoweewi nagawan-nagawan inikilom mbakwi, Eeko menggaarak o.

4 Nogo yuwok nduk, nggigani kumbunuk, nogo yogo nagaatik, kani nogo noguk yaga’lek kunik aret wonage me, mbi worako mengga kwak, It aakumi abok aret ti, ti kwak logonet, an mbo paninuk iniki aganggen kerek togon maluk eerit nugu agaarik o.

5 Aap ninowe endagembogut ale’nggen agago laago lakwi eyom paga at awuri nagawan-nagawan nogo, anggur amburu nenok kumili kumbunuk ugun-ugun eerit nugwi, At meek mba’nuk eerit nugwi nogo, inom a’nuk aap wi eeko mengga kwak eerit nogwe, Eeko menggaarak o.

6 Lako menggam kani wunuk mban ari menggi kwak wonogo logonet, Yogop eeruwok, ndogop eeruwok, iniki aganggen kerek togon koonggo nagaatik, It eeriyak koonggaatak nogo oonikiya paga nabu agan wangge, O kubondendok paga kani wunuk ari menggi kwak aganggen eeginake kenok, eekwi, Eeko menggaarak o.

7 Lako menggam kani wunuk mban ari menggi kwak, it ti apit togop aret aago wonogo logonet, Inoweewi inarum waka inambeme yonggorinakwi, Inoweewi inendagembogut nogo ambi warogo pegak eekwi, Eekwi iigak kwe, It ambi nen, Yeenggwa niru o, yinuk, inoone nggwok paga an yo’nega’lek aret agaarik,” yegerak o.

Iterali inom, aakumi inom, eeko nogogwaarak wone
8 “It Eparayim mendek nen yi aakumi ndi aakumi inom kunggologwe, Mbi worako logonet, peenok abut lagangga’lek mengga kwak wonogwe, Eeko agaarik o.

9 Aakumi inambik nen it Eparayim mendek inomaawi nogo lek eerogo piigwi kwe, Yogop ee’ninaka o, yinuk, mbakwi, Ineeruwak kenen ambik wunggerak wonage kwe, Aakelo ee’ninake o, yinuk, yelok kogwe, Eeka’lek aret agaarik o.

10 It Iterali iniki wogoppako logonet, eerit nugwi ti nen, Yi eerit nage paga ndogop eekkabigin o, yorage menggerak kwe, Iniyokan inogoba Naliku an Ala mu’neren wogwe, An kwaa’nabit wogwe, Eeka’lek aret menggaarak o.

11 It Metit mendek nen yeenggwa nira woraawak o, yinuk, yora nogwe, Ti’nuk, it Atiyut mendek nen yeenggwa nira woraawak o, yinuk, inowagam nogwe, Eekwi me, It Iterali ti, towe puume iniki lek we negen wi-wi eeppuurak kwak wonogo agaarik o.

12 Togop eekwi iigak, an nayum towe yilunggaga nogo mbiganogo inoba nappege, Yum mbiganogo pegaatak towe yonggo’nage kenok, nigogo wuppi wogo mengga kwak eerogo piige Eeke logominggirik, It maluk eerit nogwe nogo aaninggin inoba kwippiigak eeke logogin o.

13 It an mbo paninuk nomo agan nogogwaarak me, inabuwa o! An yorage nogo, Eeriyak, ineebi mbareegwaarak me, ineebe lek eerogo piyaagin o. Inagap ndarogo piyaakit lak, ao, mbake kwe, an nenggaanom paga inoone pilit mban yo’nogo menggaarak o.

14 It nen, Ninogoba yeenggwa niret o, yinuk, iniki abe paga yo’nugwi lek o. Ata, an mbo paninuk, gandum inom, anggur amburu ngget toolak inom, Inambik inagugi nen wo’niraawak o, yinuk, It nogo yogo menggam logonet le yogwe, Ineebe nggawi penek eerogo pakwi, Eeko menggaarak o.

15 An nen it eeko logorak mamuninake, Ineenggi omaawi logowak nduk eerogo piige, Eereegirak kwe, An maluk eeppaniyak mban koonogo pogo menggaarak.

16 An Tiyanak Lombok Minggirak nen yeenggwaaraakit nduk, yo’nugwi lek mbo panugwi me, It ti, maale nambukaatak tak mbilak wuk ari menggi kwak wonogo agaarik o. Inoone maluk mendek mban agan nugwi ti paga inoweewi inendage warak nogo wooluwak paga warak wanggo logogun o. Ti eekwi paga o Metit time nen inagi’ndok kanggo logogun o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

8 Ala mbo pugwi iinok, onggo inoba kwippiyoorak wone
1 “Yi punu eeke kagi, mbaruwak nduk, oone nggwok eeka trompet nogo oone pu eeruwak o. It an napuri eeriyak wone ninom abuk nggaruk togon koonogo pereegirak nogo taganogo mbo pugwi, Eeko logorak wone nogo eeriyak ineebi mbakwi, Eereegwaarak me, Towe nggindooni wiga agan Naliku ALA nawi wurik paga nari wagaarak wonage agaarik o.

2 Togop aago kenok, it Iterali nen, Ninogoba Ala o, Kat nit ninogoba, ndi, nit kat kapuri aret nineenu o, Yinuk, inoone nggwok paga yo’nogo menggaarak kwe,

3 It Iterali ti, obeelom eeriyak nogo woolik mbo pereegwaarak me, It inawim nen muguren-magaren eerit nogo logogun o.

4 An, Eo, yaga’lek neegak, inoweewi inendagembogut mippiigak eekwi, An nen, Op aret o, yinuk, mbaka’ lek neegak, it inoweewi nagawan- nagawan leenogo piigwi, Eeko menggaarak o. Ndi, inambuti perak paga, inambuti emas paga, inagugi ogut eerogo mippako menggaarak ti paga ineebe lek eerogo pako agaarik o.

5 It aakumi Tamariya mendek ti, inagugi lembu aagaluk ogut aago nogo neebi lombok mbake, It eekwi paga nanini kani kunik negen ee’nake, Eeke me, It obeelom aga’lek maluk eerogo patit wundi wogwe iigak, ne mande ari nagin o?

6 Lembu aagaluk ogut aago ti, an Ala lek o. Ata, it Iterali mendek aap eenggi amburu paga eeka ambi nen ogobakkigireegerak me, Lembu aagaluk ogut o Tamariya paga eerogo pugu ti, yigirogo mbo wurabigin aret o.

7 It Iterali ti nen, awi yumbunggwi kwak o wiya aret yumbunggwi me, anggen mbanggwi kwak o wiya omaawi lombok nombok-kombok warit wage logonet, ineebe aret inooke kaagun o. Gandum awi yakaatak ero laganggetak kwe, anggen yega’lek wonage me, nano mendek yigirogo tepung eeriyak? Lek aret o. Ndi, anggen yege logonetak en ti, aakumi inambik nen mbanogo nonggo logonetak me, ti togon meek aret a’netak o.

8 Yi mendek ndi mendek maluk agaatak kenok, Yi an uugwe lek o, yinuk, mbo pogo mengga kwak, It Iterali nogo inawim nen inambeme yonggorinakwi, It aakumi inambik inenggela’me logowak nduk mak eerogo piigwi, Eereegwaarak Wonogo agaarik o.

9 It Iterali ti, keledai kooli nggwiya eyonggaame wali kwaarit nege menggi kwak wonogo logonet, Aap Atiyut mendek nen yeenggwa niraawak o, yinuk, inowagam nogwe, Eparayim nen, It iniki kunik ee’ninako logonet ee’ninabuwak o, yinuk, onggo wogorogwe, Eereegwaarak o.

10 It yi aakumi ndi aakumi inenggela’me mak eerak nugu logowak nduk eerogo pateegwaarak kwe, Yogondak nen an kuwak eerogo piige logominggirik, Aap endagembogut abu tiyanak abu’me piyaminggirak tebenak wonogwe iigak, Ineebe andi-pandi eerogo piinet unggwage logogin o.

11 It Eparayim mendek nen inomaluk lek aruwak nduk warogo wogogo menggam ambik ogobakkigirogo pit nogogwaarak kwe, Warogo wogogak ogobakkigirik ti paga maluk ambik aret eerogo pit nogo agaarik o.

12 Eeko logorak yorage nagagirak wone inake ambik aret liiru mbanogo pereegirak wonage kwe, It nen, Ti aap inambik inake liiru mbanak o, mba’nuk, we aret eerogo pereegwaarak o.

13 An nake pugu nogo, it nen warogo wo’nugwi, Nake warak nogo enggaanggum it nunggwi, Eeko menggaarak kwe, Naliku ALA nen ninikilom mbakeelik aret agarik o. It maluk eekwi ti, an niniki aberak logonet, onggo aaninggin inoba kwippiyoorak nogo ti, Iniyokan o Metit nappiyaagin ti aret!

14 It Iterali an nen ogobakkigirinabeegirak nogo inami eerogo mbo paninuk, Inoweewi inendagembogut inawi nggwok abe mban wurogo piinet nogwe, It Yekura mendek nen kota-kota ambik aret wurogo pit nanuk, yugum pak nggabe eerogo pit nogwe, Eereegwaarak kwe, An nen o kota-kota time abok aret kani kunik mbo wuppi woraagin me, kani nen pup eerogo nagin o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

9 Mbo piya namenggaarak logonet inale’nggen lek logorak wone
1 Kit Iterali yi wae. Kwe ogonggelo mbo punuk, aap alik muguren nage menggi kwak Kinogoba Ala mbo punuk, at oone liirogon wagangga’lek logonet, Gandum agabolo mbelanggo menggam nen kwe ya wukak paga onggo kologwe kwak eekwi nogo kinikilom mbakwi me, Kit Iterali yi, kiniki ale’nggen mbakwi, Yi aakumi ndi aakumi inale’- nggen nen kwirabik-kwirabok yogo mengga kwak yogwe, Eerugup o.

2 It gandum agabolo mbelanogo anggen woppunuk, kit aakumi ndak nunggwi, Anggur anggen aambiranogo amburu toologo ndak nunggwi, Eerumunggup lek aret o. Ndi, anggur amburu ngget toolak ti kunduk, lek age kaamunggup o.

3 Aliku ALA nen kit Eparayim nggween wokkiragagim nogome wonogo logomunggup lek kiniyokan o Metit nogwe, Ndi, o Atiyut time nen mbi ogole warak mendek nunggwi, Eeko logomunggup o.
4 Kit o time logonet, Aliku ALA ake anggur amburu kilirogo pumunggup lek o. Ndi, at ake warogo wogogwi nogo kunduk, ale’nggen nen waagin lek mban. Ake warogo wogorumunggup ti, aakumi kanggwi iinok, inabugo laago larogo nonggo mengga kwak aret me, Nunggwi kiinok, maluk eerogo patumunggup o. Kit at ake pi wogwe nogo, at waagin lek kit kinalik kinake aret me, Aliku ALA awi wurik me pi unggugup o.

5 Togop me, “Ndi eyom paga laago lariyak o,” yugu nogo paga lakwi, Ndi, Aliku ALA alut eeko logonet, kinale’nggen paga lariyak wone yugu nogo paga lakwi, Eeko logonet Nonggop eeko logomunggup o?

6 Kit kineebe lek eerogo pinagagwi me nen kinagap ndakko’nok mbaganumonggotak kwe, It Metit mendek nen kineebe kuwak eerogo pinagagwi, Ndi, it o Membit mendek nen kineebe kinoorogo nggween taambinagagwi, Eerugun me, Kinamendek onggo nggwok mbuti perak yumbunogo pomonggotak nogo paga iri’ngga taanogo pege, Ndi, kinawi wurik me alok yinikkunik eerogo pege, Eerigin o.

7 Aaninggin kinoba kwippinagarak eyom muk panggoni wage, Maluk eekwi onggo ndak-ndak eeppinagarak ne muk panggo yi wage, Eeke me, Kit Iterali kineenu eeppinagagi o. Kit maluk nggwok lombok eerit nugwi, At kineebi lombok ombakwi, Eekwi me, At nen yorage kagak yokkiraga nogo ti, “Wi nen aret ari,” mbakwi, Ndi, it aap iniki warak nen yokkiraga ti, “Iniki mbanak nen aret ari,” yogwe, Eeko ogotik.

8 Kit Eparayim kinarum logorak Ala nen mippiyareegerak nogo ti, it aap at yorage kagak yokkiraga nogo aret kwe, It yi tu ndi tu nogwe me abok aret yilunogo piyaawak nduk, keele pit nogwe, It inogoba Ala awi wurik me time yokkirogwe iigak, kineebi lombok inombakwi, Eeko ogotik o.

9 O Nggibeya mendek maluk abu iya lombok eeko nogogwa kwak kit maluk iya lombok eekko’net unggwogwe me, Kit maluk eerit nugwi nogo at Ala abeke Ndi, kinomaluk onggo eeppinagage, Eeke logogin o.

Iterali inomaluk onggo eeppiyareegerak wone
10 Aliku ALA nen ari logonet, “O karume anggur anggen yugu kogo nagaatik, inale’nggen mbako mengga kwak, It Iterali aa’nduk lombok iige nagagirik, nale’nggen ambik mbake, Eyo wuli anggen aa’nduk yugu nogo kogo nagaatik, inale’- nggen mbako mengga kwak, It Iterali inombomini iige nagagirik, nale’nggen mbake, Eereegirak kwe, Puut Peyot paga woraanuk, ogole warak kugi Mba’an ake ineebe nggomoorogo pakwi, Mugurok nogo logonet, ogole warak iniki kunik eereegwaarak nogo, ineebe ndak-ndak inogole warak aret eekkologwe, Eereegwaarak o.

11 It Eparayim inendage tiyanak nogo ti, towe wiganinuk o ambi me lek ari nage menggi kwak lek ari nagin me, Amburu pege logongge, abila age, elege ndake, eeke logogin lek aret o.
12 It inapuri ndappiinok, tawe aganabemenggaarak kwe, inenggaawak lek eerogo piyaminggirak paga leenggu maako logowak nduk, eerogo piyaagin o. An mbo piinok, mbagangge neenok, it inabuwa o.

13 O Tirut kwak o Eparayim ti, iri’ngga yarak enete abu abe kagagirak kwe, Yogondak perak, inapuri aret inooruwak nduk, wogoren wundi wogwe iigi o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

14 Togop me, Kaliku ALA wae. Kapuri eeppiyoorak an nano nggino yokkiri o. It kumi inaagalogwe mburunogo wumbiigo logowak nduk, eeppiige, Inelak amburu lek logowak nduk, eerogo piige, Eeru o, yinuk, yokkigi o.

Iterali aaninggin inoba kwippiyareegerak wone
15 Aliku ALA nen ari logonet, “It maluk eekwi wigak yereegerak nogo ti, O Nggilagan lombok nen wigak yereegerak me, Neebi lombok inombarit wundi wage logorak iyaalok lombok nogo ti, time nen aret o. It maluk lombok eekwi ti paga an nawi wurik me nen ineebe mbo wumbiige, Ndi, inoweewi nogo nen an yorage eeriyak ineebi lombok mbako menggaarak me, It an niniki kunik eeginabigin lek mbo piige, Eerigin aret o.

16 It Eparayim mendek ti, eyo kanenep warak kwak wonogwe me, omanggen mbuk age, anggen yega’lek wonage, Eerak aret agaarik o. It inapuri ndaganabugun kwe, it paga wiganak inapuri iniki kundugu nogo inoorogo piigak mban eeke logogin o, Yinuk, yegerak o.

17 Ndi, kit nogo ti, Ala wone konembunuk liirogon eekwi lek me, Nogoba Ala nen kit mbo pinagamenggerak yi aakumi ndi aakumi inenggela’me yagak-ndagak nugu logomunggup nduk, Mak eerogo pinagagin o, yinuk, yokkiragi o,” yoragagirak.

10 Kugi alut eekwi iinok, aaninggin inoba piyoorak wone
1 It Iterali ti, eyo anggur eno’mbak wiganogo punuk, anggen abe yege menggi kwak wonogogwaarak o. Anggen ambik aret yi’nage kagak, inayuk wukwi inake warogo wogoragak kunduk, ambik ogobakkigirogo pit nogwe, Inanggween mili lubunit nage kagak, inagugiwak kunduk, etenggen abe eerogo mippit nogwe, Eeko nogogwaarak.

2 It ti, inoone abe yogwe kwe, iniki alik koombunuk yogwe me, It maluk eekwi onggo inobaalombok aret nggelenogo pako agaarik o. It inayuk wukwi inake warogo wogoragak ogobakkigirogo pit nogogwaarak nogo, Aliku ALA nen yinik-minik eerogo pit nage, inagugiwak ogobakkigirogo mippit nogogwaarak nogo, yigirik-noonom eerogo pit nage, Eerigin o.
3 Ti eeke kenok, it nen yogo logonet, “At Aliku ALA ninagabiti mba’nuk mugurok naga’lek me, Yogondak ninowe endagembogut ninarum wonage lek aret o. Ndi, ninowe endagembogut wonage nen nano eeppinaniyak me, mi’ndak logorak? Lek aret o,” yinuk, yogo agaarik o.

4 It nen, “Nit ndogop eeppinagago logogun o,” yinuk, koonogo pugwi, Pilit kagak, “Wone abet aret o,” yinuk, kumbuk mbanggwi, “Ninom ndogop aret eeko logowok o,” yinuk, wone koonogo pugwi, Eeko menggaarak kwe, Yagaatak nogo eekwi lek me, yabu wogo paga iri’ngga abe lek alok mendek mban pilak ari menggi kwak, It inabu’me piinok menggam wonogwe nogo nen inom wone wako menggaarak.

5 It o Tamariya menggaarak nen inayuk wuka tapi aagaluk ogut eerak o Mbet-Awen wonage nogo, Wonok o nda time pi nogwe iyo, inagabiti mbakwi, Iniki wakkologo logonet, le yogwe, It aap inagugi ogut eerak abu abe eerak me, pi wakwi it kugi unde nogo nen kunduk, le yogwe, Eerugun o.

6 Tapi aagaluk ogut aago ti, wonok o Atiyut pi nanuk, Aap endagembogut abu tiyanak lombok wonage nogo, inarum wonage onggo wogorugun o. Ti eeremenggaarak paga it Eparayim mendek inendage maluk age, Ndi, Iterali mendek eyo paga ogut aago kagak iniki panggombereegwaarak me, inenggali age, Eerugun o.

7 Eyo ira’nggup mbanak niyo ogombaga lunik wonok nage menggi kwak, It Tamariya mendek inowe endagembogut inom togop aret wogoren nagun o.

8 O Mbet-Awen puut-puut kugi awi wuppunuk maluk eerit nugwi ti, Iterali maluk eeko menggam aret me, Lek eerogo pit nagun o. It inayuk wukwi inake warogo wogoragak ogobakkigirik nogo paga iri’ngga alok-palok mban yinik-kunik eerogo pege kenok, It nen, “Nit nineebe noba’ninabu o,” yinuk, puut-puut yorogwe, Ndi, puut-puut teberogon nogo yorogo logonet, “Kit nen aan wogonogo nineebe lebembinaninuk logonip o,” yinuk, yorogwe, Eerugun o.

It Eparayim eekwi paga Ala nen, Yi eekwi ao, mbareegerak wone
9 Aliku ALA nen ari logonet, “It Iterali ti, o Nggibeya time maluk eeko nogogwaarak kuli nen nok maluk mban eerit wundi wogo nogogwaarak o. Eerit wogwe iigak, o Nggibeya time inawim nen inoba kwi’nari woroolik mbakop?

10 It maluk eekwi onggo aaninggin inoba kwippiyaakit, mbake kenok, aret eeppiyaagin o. It maluk oba luk-luk eerit nogwe paga aaninggin inoba kwippiyaawak nduk, An nen it aakumi inanebunu lombok inayonggo piminggirak kuwak ari woraagun o.

11 It Eparayim mendek ti, aa’nduk tapi ndugum yabu eeriyak mamunik me, Gandum anggen mbelaniyak inikilom wonagagi kwak wonogwe me, It inabuwa nen eyo aaninggin inuum paga piiga’lek wonagagirak kwe, Yogondak perak, yabu aaninggin mendek eeruwak nduk, eyo aaninggin inuum paga kwippiige, It Yekura mendek nggween kabunuwak nduk yoraminggirak kabunggwi iigak, it Yakup mendek nen nggween kabunik nogo amini mbanuwak nduk yorage, Eerigin o.

12 An mu’neren woroorak eyom muk panggoni wagaarak me, Mayu wuppi wage menggi kwak, Naliku ALA wage logominggirik, obeelom eerogo piyaakit nduk, A’me nggelok eeka eeppiyoorak awi kwak yumbunit nogwe, Aakumi iniki kunik aganaburak anggen kwak mbanit nugwi, Ineyabu nggulaame yabu eerit unggwogwe, Eeko logowak o.

13 Togop aret eeko logowak mbakirak kwe, it nen awi yumbunggwi kwak maluk eerit nugwi, Anggen mbanggwi kwak, maluk eekkologwe, Eeko agaarik o. It pilit pugunit nogo nogogwaarak ti, anggen mbanak kwak nenet nogo agaarik o. It inomaawi paga, inawuri ineegin warak ineebe ambik paga, iniki panggombunuk wonogwe me,

14 Wim eeriyak nduk anggutnggut wakkogo logomenggaarik, it Iterali inoba kwi’nari unggwogo logonet, Inawi yugum pak wurik nogo yigirogo wurabit nogo logogun o. Ti eerugun nogo ti, aap Talaman wim eerit unggwage logonet, kota Mbet-Areben yigirogo pege, Kumi inaagalogwe awo ndarak inom yimbinik-nggunik eerogo nggween paga mbo piige, Eereegi kwak, eeginabigin o.

15 It o Mbeten wonogwe ti, maluk mondok iya eekwi me, togop aret eerogo piyaagun o. Ti eeriyak nogo ti, it Iterali inowe endagembogut enggaawak muk lek aremenggerak kagak, o kilim nagabigin o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

11 Ala nen it Iterali inabuwa mbareegerak wone
1Aliku ALA nen ari logonet, “It Iterali ti, wologwe mbuulogwe kwak wonogwe iigak, an niniki kunik eeginake, An naput me, O Metit nen wundi omok o, yinuk, endage kunogo wiige, Eereegirak o

2 Wiiragak eeke neegak kwe, nomo agan mbaganit nogo logonet, kugi Mba’an nogo inake warogo wogorogwe, Inagugi ogut eerak nogo inake obari abe kaga kani kunggwi, Eeko nogogwaarak o.

3 An nen it Eparayim mendek tu noorak mamunirage, Nawak nduk, neenggi pigiren nage, Ndi, yigeebu wanggwi iinok, mippiinok, obeelom eerogo piige, Eereegirak kwe, It liippanega’lek aret wonogogwaarak o.

4 Wam keele luwi mbareniren nogo mengga kwak, an nen inabuwa mba’nuk wogoren nage, Niniki kunik eeginake logonet, pigiren nage, Eyo aaninggin tapi enggaanok me pugu mengga kwak, it aaninggin inoba age me, an nen teeluk eerogo piige, Niniki yanggonak paga inambi nawak nduk wogorage, Eeke nagagirak o.

5 Eeke nagagirak kwe, it inomaluk mbo puurak ineebi mbareegwaarak paga iniyokan o Metit nogwe, Ndi, it aap Atiyut mendek nen inabu’me piinok, wone lengganogo yorogwe, Eeko logogun nogo lek a?

6 Maale namburik it wonogo menggam kota-kota pinda agan wambit nage, Inawi pak wurik wa’mbit mbuti paga eerak narak nogo, kalenak-pugunik eerogo wurabit nage, It eeriyak koonit nugwi nogo, lek eerogo piinet nage, Eerigin o.

7 It an napuri nen an abu mbo paniyak kooneegwaarak me, An Tiyanak Lombok Minggirak nendage kumbunuk, Yeenggwa niret o, yinuk, yo’nirimenggaarak kwe, Noone onggo ambi yoraga’lek puk aret arigin o.

8 It togop eekwi iigak kwe, an nonggop togon it Eparayim ti teppiige, It Iterali ti, nenegen aanggot iinok, nonggoti mbo piige, Eeriyak mbakop? It aakumi Arama mbo piyareegi kwak, it Eparayim mbo piige, It Teboyim eeppiyareegi kwak it Iterali eeppiige, Eeriyak ti nonggoti o? Niniki nenaame ari wage logonet, inabuwa lombok mbake me,

9 An nanini kani omoonuk negen mi’nage logonet, it inoba kwippiige, It Eparayim mendek ambinom lek eerogo piige, Eerigin lek o. An aakumi kwak lek o. An Ala kikak nakeelik alik leenak it inenggela’me minggirak me, Nanini nen maluk eerogo piyaakit nduk, woraagin lek o.
10 Singa nen oone kole agan nege menggi kwak, Naliku ALA noone nggwok ari neenok, napuri mu’neren wogwe, Noone kole ari neenok, an napuri oonegen kilu yi nage menggim pa’nggwe nen inaganak warit an neya wogwe,

11 Towe wiga agan nugu mengga kwak, it Metit nen inaganak nugiranet wogwe, Towe puume kwak, o Atiyut nen inaganak warit wogwe, Eekwi iinok, An nen it iname lombok logowak nduk piinet nagin o, yinuk, at Aliku ALA nen aret yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.
10:9 Owak 19:1-30 10:12 Yer. 4:3 11:1 Wund. 4:22, Mat. 2:15

12 Eparayim Yekura imbirak maluk onggo eeppiyoorak wone
1 Wim eeriyak o panggerak mengga kwak, it Eparayim inoone pilit-pilit yogwe mban an wanggeppaninuk wonogwe, It Iterali mendek ti, nambokan laganggak mban eekwi, Ndi, it aakumi Yekura mendek nen inogoba Ala at yorage nogo, Eeriyak, ineebi mban mbakwi, At Kikak Nakeelik Alik Leenak nogo inom ogoorak mban wonogwe, Eeko agaarik o.
O wiya mugurok nogo logonet, ambi kola nogolik aanom warogo mugurok nogo mengga kwak, It aakumi Eparayim mendek togop aret eerit nogwe, O wiya oonegen lagi wage menggim pa’nggwe nen warit wage nogo mugurok nogwe iigak, O kubondendok nen o kiyoma ari nage menggi kwak eerit nogwe, Eeko agaarik o. Togop eeko logonet, pilit pugunit nogwe nogo nggwok wigak ari, Aakumi maluk eeppiinet nugwi nogo mban pilak ari, Eeke kagak It aap Atiyut mendek ninom yogop eeruwok o, yinuk, iniki ambit eeppunuk wone koonogo pugwi, “Nit ninoreewi aret o,” mbaruwak nduk, tayitun amburu wonok o Metit nogwe, Eeko agaarik o.

2 At Aliku ALA nen it Yekura mendek ambi eekwi paga yoroorak mbake, It Yakup mendek eekwi nogo mugurok eeppiige, It maluk eerit nugwi nogo onggo ndak-ndak eeppiige, Eerigin o.
3 At Yakup nogo agalo inikime nen nda’nage logonet, oreeluk iyok unggut eenggi pugu aret nda’nage, At eebe nggwok age nagagerik, Ala imbirak wuk eekkolage, Eereegerak nogo o.

4 At malayikat imbirak wuk eekkolage logonet, at Yakup aret omaawi tiyak ari, Le ari logonet, “Nabuwa mba’nuk, obeelom eeppanu o,” yinuk, yoge, O Mbeten paga lambun a’nuk, time nen imbirak wone mbangge, Eereegerak o.

5 Imbirak eereegerak nogo ti, at Omaawi Lombok Menggerak Aliku Ala aret me, At endage nggwok agagerak ti, Aliku ALA aret o.

6 Togop me, kit kiniyokan yungguninuk kinogoba Ala owagam wa’nuk, aakumi kinom kiniki kunik eeginabit nugwi, A’me nggelok liirogon mban eeppiinet nugwi, Kiniki kinogoba Ala paga mban panggombunuk, kiniki kwippunuk, tokkogwe, Eeko logomunggup o.

Iterali ambinom aaninggin inoba kwippiyoorak wone
11:8 Pel. 29:23
7 It aap yi mendek ndi mendek kungga nogo nen aaninggin wakkaanuk ndak-ndak aga’lek kagak, “Ndak-ndak aga o,” Yinuk, aakumi wi-wi aganaburak inikilom mba’nuk eerit nugu mengga kwak,

8 it Eparayim nen yogo logonet, “Nit nineenggi warak lombok age, Ninamendek ambik lombok kuwak eerogo pakwi, Eekoorak nogo Aakumi nen, Nit wi-wi ee’ninako logonet, ineenggi warak aga o, yinuk, yo’nirogwe, Aakumi maluk eeppiinet nogo logonet, inamendek ambik kolaga o, yinuk, yo’nirogwe, Eeriyak meek o,” Yinuk, iniki wogoppako menggaarak o.
9 Aliku ALA nen ari logonet, “O Metit nen wogoren wundi wagagirak Naliku inogoba Ala an aret o. It inale’nggen nen laago lariyak wone yugu nogo lako logonet, inawooliya wuppunuk lako nogogwa kwak, Peebi inawooliya wuppunuk logowak nduk, eerogo piyaagin o.

10 It an nen yorage neegak yoraga nogo wone yorage, Inabinggaanggo paga yorage, An yorage neegak yoraga nogo wone eegu laarogo yorage, Eeke nagagirak o,” yinuk, yegerak me, yokkiragi o.

11 O Nggileyat time maluk eeko menggam aret me, it aakumi ti, we aanom warogo kagak eerit nugu menggaarak. Ndi, o Nggiligan time tapi ngguunok warogo inagugi ake wogorogwe me, Inagugi warogo wogoragak ogobakkigirik nogo ti, yugum yabume kalo logonogo pit nogo mengga kwak aret wonage agaarik o.

12 At Yakup nogo mbaganit o Aram nage nagagerik, time logonet, At Iterali nen akwe kolaakit nduk aakumi inayeloman age, Akwe koloorak onggo ndomba ndegeninake, Eeke nagagerak o.

13 It Iterali o Metit nen wogoren wundi woraawak nduk, Aliku ALA nen yoge kagak yoraga ambi mippege, Iterali ndegeniren woraawak nduk, at yoge kagak yoraga ambi yoge, Eereegerak kwe,

14 Kit Eparayim eekwi paga at iniki andi lombok eerogo pereegutak me, Kinogoba nen maluk eekwi onggo kinoorogo pinagamenggaarak kinamiya wunduwak nduk teppinagage, Ndi, at Ala meek ombakwi onggo eeppinagawak nduk, mbo pinagage, eerigin o.

13 Ala anini it Eparayim inoba kwippiyoorak wone
1 Aa’nduk it Eparayim mendek nen wone yogwe iinok, aakumi nen, “Yi yogwe yi, iya!” yinuk, inaganak wake, Iterali inenggela’me it Eparayim mendek inendage tiyak ari, Eeke nagagerak kwe, It nen kugi Mba’an ayuk wurit nogo nogogwaarak paga inenggaawak lek eerogo patit nogogwaarak.

2 Yogondak kunduk, maluk ambi eekak eerit wundi wogwe, Inambuti perak paga inagugi ogut eeppunuk alut eekwi, Inayuk wuko logowak nduk, inagugi inogut abu abe lombok ineenggi amburu paga ogobakkigirogo pugwi, Eeko nagaatik, “Kugi ogut eekoorak yi, ake warogo wogogwi, Lembu aagalogwe inogut eerak ti, kineyak mbaninakwi, Ee’nip o,” Yinuk, yorogo menggaarak o.

3 Togop aret me, o wege paga tit nake nagaatik, lek age, Oonikiya konaananggen luurogo pege nagaatik, kubondendok lek age, Yi mendek ndi mendek menenggwi iigak, o wiya nen ameneno kabe’nuk nggarek ari, Kani kunggaatak ka’luk yarugu-parugu lagangge, Eeke menggi kwak, It togop aret arugun o.

4 At Aliku ALA nen ari logonet, “O Metit nen wogoren wundi wagagirak inogoba Naliku Ala an aret me, Nit alut eekwi ninogoba alik ambi lek Ala alik aret o, yinuk, yogwe, Ndi, ninagap ndaka alik ambi lek Ala alik aret, yogwe, Eeko logowak o.

5 O karume iri’ngga abu lek nggween mbuk aago kagak an aret wogoren wage logonet, inarum wonagagirak o.
6 Mbi wogoragagirak nogo, ndonggorogon nunggwi, Ndonggorogon nenok, iniki wogoppakwi, Eeko logonet, An inomari eerogo mbo paneegwaarak o.

7 Togop eekwi me, an singa kwak worak togon inoba kwi’nage, Nggeewo anini ambik kwak, tu paga enaappunuk wonage,

8 Nggwiya kwak beruang nogo aagalogwe kobak ogwe iinok, ngguk agan aakumi nibininake menggi kwak, An nen it Eparayim mendek inoba kwi’na’nuk, ineebe nibik-nobak eerogo piige, An singa kwak a’nuk kok tebenogo piinok, ineebe nengge, Ndi, nggwiya kwak neyak nibinik-ndelenak eerogo piige, Eerigin o.

9 It Iterali mendek yeenggwaaraga an nen aret ineebe lek eerogo piige me, aap ta nen it yeenggwaaraagin o?

10 It yeenggwaaroorak inowe endagembogut nggeeme wonage? It nen, Ninarum logorak ninowe endagembogut inom, ninoweewi nagawan-nagawan inom, mippinaniyak o, yinuk, Nggino yo’nereegwaarak nogo, yeenggwaaroorak ineebe nggeeme wonogwe?

11 An nanini mbake logonet, inowe endagembogut mippege, Ti’nuk, niniki aagi inoba piige logonet, at eebe tebenogo pege, Eereegirak o.
12 It Eparayim maluk eeko menggaarak nogo, an aberak wonage, Inomaluk nogo an liiru liirogon mbanogo pereegirak wonage, Eerak aret agaarik o.

12:3 Wak. 25:26 12:4 Wak. 28:10-22, 32:24-26

13 Kwe elege ndarikit nduk yagan warogo ndake menggi kwak, at Eparayim nogo nda’nage logonet, andi kage kwe, Wulaga ti, iniki lek yuundurak aret me, at nda’nariyak eyom panggoni wagaarak kwe, Wundi wogo menggam ambe paga ari waga’lek aret agaarik o.

14 Aakumi kambunuk nogo menggam omaawi pippiinok wonage me nen inagap ndarogo wumbiige, Ndi, it kanggwi iyo, an nen inili eerogo piige, Eeriyak ya? It aakumi ti, an nen inabuwa mba’nuk ambinom pegiyaagin me, Kanggo menggam ti nen kugilingga inoba nappi wage, Aakumi kambunuk nogo menggam ti nen aakumi ineebe inoorogo piyoorak omaawi nappi wage, Eeruwak o.
15 It inowe-inawot inenggela’me logonet ineebe aberogon wonogwe kwe, Naliku ALA nen o wiya aganggen mendek oonegen lagi wage menggim pa’nggwe nen nappi woraminggirak karume time nen wage kenok, Inaniyo eneeri poro-poro nage, It inaniyo nggween kabunik me, amburu lek age, Eerigin o. Ndi, inamindik-inamendek onggo iya pogo menggam wonage nogo abok aret aakumi nen wonok ndi yugun o.

Pasal 14
1 It Tamariya mendek nen inogoba Ala an yorage ineebi mbakwi me, It eekwi paga aaninggin inoba kwippiyoorak nogo ti, inobaalombok aret o. Wooluwak paga ineebe inoorogo piigwi, Inaagalogwe awo ngget ndarak nogo inanep yombak inoorogo piigwi, Inakuwi elege ndaka’lek awo inabila wonogwe nogo kilirik-ndowanak eerogo wumbiinet wogwe, Eerugun o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak.

It Iterali inomaluk mbo puwak nduk yoragagerak wone
2 Kit Iterali mendek yi wae. Kit maluk lombok eeko monggotak ti paga nggelenogo pateegutak me, Kinomaluk mbo punuk kiniyokan yungguninuk kinogoba Aliku Ala owagam woranip o.
3 “Nit yogop eeko o”, yinuk, wone wonok at Aliku ALA owagam wogo logomonggotik, at yogo logonet, “Maluk eekoorak abok aret lek eerogo pinanege, Kiniki yanggonak paga wo’ninake, Eeke keenok, Kake pugu kwak, Ndogop eeko logogun o, yinuk, yokkogoorak nogo ndak-ndak aret eeko logogun o.

4 It Atiyut mendek nen ninagap ndari woroorak meek aret o. Ndi, nit kuda wim eeka paga kwi’na’nuk wim eeri nagun lek mban o. Elege moono inabuwa mbake menggendak kat aret me, Ninagugiwak nineenggi paga ogobakkigirogo pereegurak nogo, Ninogoba o, yinuk, Ambinom yogo logogun lek aret o,” yinuk, yorumunggup o.

Iterali obeelom eerogo piyoorak wone

5 Aliku ALA nen ari logonet, “It Iterali nanini inoba piyoorak mbakirak nogo, muk lek agaarak me, An mbo paninuk, nomo agan nugu nogogwaarak nogo, an nen iniyokan wogoren piya wage, Inabuwa lombok mbarit unggwage, Eerigin o.

6 Konaananggen luurogo punuk, yarak ki eerogo pege menggi kwak, it Iterali obeelom eerogo piige neenok, Waambi anggen yikit nduk, kemenogo nippege menggi kwak, it togop aret wonogwe, Eyo nggabina Libanon mendek omanggen wurabit nage menggi kwak, it togop aret wonogwe, Eyo agarip wunggetak nogo kwit agan lagangge menggi kwak wonogwe, Eeko logogun o.
12:9 Unde 23:42-43 12:12 Wak. 29:1-20 12:13 Wund. 12:50-51

7 Eyo tayitun abe wigangge me, Wi! yogo mengga kwak, it togop wonogwe iinok, Wi! irogwe, Eyo nggabina Libanon mendek obari abe kogo mengga kwak, it togop aret wonogwe iigwi, Eerugun o.
8 Aakumi eyo alome ngguna’me inale’nggen paga mengga kwak, it Iterali inenggela’me aa’nduk wonogo mengga kwak togop aret wonogo logonet, Gandum abe kwit agan lagangge kwak wonogwe, Eyo anggur ambit-mbit wake menggi kwak it togop aret wonogwe, Eeko logonet, Anggur amburu Libanon mendek abu abe kenok, endage wigak yereegi kwak, It inendage togop aret wigak ari logogin o.

9 An wonage neegak, it Eparayim ti, inagugi inom wone mbanggo logorak op ya? Lek me, Yeenggwa niret o, yo’nugwi iinok, an nen aret wone onggo yorage, An nen aret inarum wake, Eeke logogin o. An ti, eyo kilu-kilu engga mili lubu ari menggi kwak minggirak me, An paga kunik logonet, anggen yogo logogun o, yinuk, yegerak me, yokkiragi o,” yoragagirak. (Yaya 15:1-3)

Irip paga yoragagerak wone

10 Aap ta nen iniki warak wonage? Iniki warak wonage kenok, wone yi, liippege, Aap ta nen yi wone ndi wone alom yelok kage? At wone yelok kage nogo nen wone yi eenu age, Eeruwak o. Aliku ALA nen aakumi eeppiyoorak koombunuk eeppiinet nage tu nogo ti, abe koonak aret menggerak o. It aakumi iniki abe koonak nogo nen tu ti paga nogwe iinok, op aret nogo menggaarak kwe, It aakumi at eeriyak yorage ineebi mbaka nogo perak, tu ti paga nogo logonet, iniyogobit lik togon yigeebu wanggo menggaarak o.

13:5-6 Pel. 1:19, 8:11-17 13:10 1Tam. 8:5-6, Mat. 27:11 13:11 1Tam. 10:17-24, 15:26 13:14 1Kor. 15:55

1 komentar:

Dawut nen Aput Talomo Aruk wareegeerak wone yi o.

DAWUT NEN APUT TALOMO KINI WUPPEREEGERAK WONE YI-O.     1 Mbininegwaarak 28:9  9 Yorage nagagerik, aput Talomo yoge logonet, “Ndi, kat na...