Sabtu, 03 Juli 2010

YURAT



Yurat Wone Mbuku Yurat yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak nogo yi o.

Mbuku Yurat mbanak yi, it aap wone alik mendek mamuninabit nugwi, inoone amburu paga, “Lek o. Nit Ala apuri aret me, nit eekwi ndak-ndak ee’nip o,” yinuk, yorogwe, eekwi iinok, inoone konembunuk mugurok nookwak, liirogon tum wako logowak nduk, yoragagerak.

Ndi, mbuku kuwagaluk Yurat nen liiru mbaneegerak yi, mbuku 2 Peterut liiru mbangge logonet yereegerak nogo ndak-ndak, it mbuku yi, lunggo logonet, iniki abet mbareegwaarak nogo mbo pukwak, liirogon porogo logonet eeko logowak nduk, yoragagerak.

---------------------

YURAT YURAT NEN LIIRU MBANEEGERAK WONE

1 Kit ninogoba Ala nen yonggo pinagareegerak kinom kunik Yetut Keritut kinarum wonage nogo, an Yakobut ore Yetut Keritut ayeloman Yurat nogo nen aret keyage wappinagi o.

2 At Ala kinabuwa nen obeelom eeppinagage, kiniki ugun tayenak ale’- nggen logobagip nduk, eeppinagage, iniki kunik eekkinake, eeke menggerak nogo ti, kulinik-kalinik eeppinagagak mban eeke logowak o.

Pilit pugunogo yorogo menggaarak wone

3-4 Noreewi o. Kit an niniki kunik me, wone ambi yokkira o. Kit ugun kineenggo’lek kiigak, it aap ando kinenggela’me unggwi wogo nagaarik, Ala iniki kunik en obeelom eeppinanege menggerak wone nogo, abut laganogo, “Ala iniki kunik ee’ninake menggerak me, nit maluk eekwi niinok, maluk ninoba pinanigin lek o,” yinuk, iniki liirak lek iniki nengge kenok ugun-ugun eerit nogo logonet, at Aliku ninowe Yetut Keritut nogo ti, “Nit ninowe lek o,” yinuk, yogo menggaarak. Togop me, Ala nen it maluk eekwi onggo muk inoba piyoorak nduk, punogo piyareegerak wonage kagak, we ugun kobak logonet, agan nugwi me, nit ninagap ndareegerak wone ndak-ndak waganeegurak nogo, amburu mbanogo liiru mbanggiraakit mbakirak kwe, it togop agan nugwi iinok, abet mbakwi wone ambit at Ala nen o maan nit at apuri ake leenak mondok-mondok unde eeppinaneegerak wone nogo, taganogo mbo pugwi kiyo, “Yi Ala wone aret me, taganiyak lek o,” yinuk, mondok kinogogumbuk logonet, pipporogo logobagip nduk, liiru yi, mbanggiragi o.

5 Ninogoba Ala nen maan it at apuri Iterali mendek o Metit nen inagap ndarogo wumbiya wage nagagerik, ti’nuk, it ando abet mbaka’lek iinok, Ala nen inooke logonet, lek eerogo piyareegerak wone nogo ti, kit muk kinaruk koneneegutak kwe, aberak logobagip nduk, ambinom yokkiragi o.

6 Ndi, at Ala nen it malayikat ando, “Yogop eeko logonip o,” yinuk, o unde eeppiyareegerak kagak, “O yi mban unde logorak nineebi o,” yinuk, mbo pogo mbareegwa, at Ala nen, “An mondok iya tit eeke neyoorak nogo eyom paga inawone amburu mbanogo maluk eekwi onggo inoba piyaakit o,” yinuk, ineebe mondok-mondok mbutigeele paga maarogo o apit me mambiyareegerak wonogwe nogo, kiniki abeko logonip o.

7 Ndi, it malayikat eeppiyareegerak nogo pogom, it aakumi o Torom inom, o Nggomora inom, yi kota ndi kota enaagan-ambokan wonogwe nogo inom, nen nggeewo negen kumi ugun wurinabit nogwe, iniki aganggen eeginake kenok eekulik mendek kagak ugun-ugun eeginabit nogwe, eeko mbareegwa, “It aakumi maluk eekwi iinok, Ala nen kani omoonu’me mondok- mondok nappiyaagin kogo o,” yinuk, nineenu ogo logowok nduk, kani paga inooreegerak nogo o.

8 It aap kinenggela’me ugun unggwi wagaarak nogo ti, aakumi o Torom inom, Nggomora inom, eeko nogogwaarak nogo ndak-ndak eerit nogo logonet, “Nabinggaanggo paga yogop eeriyak op aret kagarak o,” yinuk, iniki aganggen eeginake kenok, eekulik mendek kagak ugun-ugun eeginabit nogwe, Ala wone konenggo logorak, “Nineebi o,” yinuk, taganogo mbo pugwi, ndi, it inayuk warak mbogut paga menggaarak malayikat nogo kunduk, miyuk-meya eerogo piigwi, eerit nogo menggaarak.

9 Muta kangge mbareegi, at yonggo mbogut paga nugu menggaarak inowe Mikayen Tile imbirak, “Eebe an koloorak kat koloorak,” nili-kili yogo logonet, at Mikayen nen, “Kat abu maluk lombok me, kambu o,” yinuk, Tile yoriyak op aret kwe, agabiti nen, “Nogoba nen mban mbekkirigin o,” yinuk, yoreegerak kwe,

10 it aap kinenggela’me unggwi wagaarak wonogwe ti perak, wone alom liirogon ineenggo’lek kagak miyukmeya eerogo pogo logonet, nggeewo iniki lek ugun eerit nogo mengga kwak, it togop aret iniki aganggen eeginake kenok eerit nogwe nogo mban ineenu logonet eerit nogwe me, ineebe aret lek eerogo patit nogo agaarik o.

11 It nogo nen at Kayin eereegerak nogo ndak-ndak eerit nogwe, aap Mbileyam maluk eereegerak nogo kokwak, it togon iniki lek negen wu koloorak mban iniki lunik logonet mugurok nogwe, ndi, aap Kora awuri inom Muta wone taganogo mbo pogo mbareegwa, Ala nen lek eerogo piyareegerak nogo pogom, it ndak-ndak ineebe lek eerogo piyaawak nduk, eekkologwe, eerit nogwe me, inabuwa o.

12 Niniki-kiniki kunik paga mbi nawok nduk, kuwak eekwi me, it aap ti, inageerok abe mendek ko’nok wa’- nuk, it ando abu iigak, inagabiti mbaka’lek inalik mban nonggo menggaarak me, yum abu laambu kwe, oololuk mili eerak menggi kwak logonet, eeko menggaarak o. Mayu ndugwi paga luurik lek me, ndugwi o wiya nen wonok nage, eyoonggen abe yuwak nduk, awi yakaatak kwe, anggen abe yega’lek kanenep age kenok, kinogo pegaatak me, mondok mbuk age,

13 niyo kilaarak-mogonik eeke logonet, eyak-nggoyak eerogo nippit wage menggi kwak, it aap ti, eekulik mendek kagak togop aret ugunugun eerit nugwi, ndi, laaluguragan inobaane’me lombok wonogwe iigak, ambiret ambi nggigik togon, pinda agan lek ari nage menggi kwak, eerit nugwi, eeko menggaarak me, at Ala nen o apit aago me mondok-mondok logowak nduk, inake ogobakkigirogo piyareegerak wonage agaarik o.

14-15 Aram ombowologwe ambo’- me-ambo’me nda’narit wundi wogo logonet, 7 nda’nagagerak Enok nogo, Ala nen at yoge kagak aakumi yorage logonet, “It aakumi Ala wone woorak, Nineebi o, yinuk, Ala miyukmeya eerogo pugwi, oone taganogo punuk, iniki liirak lek maluk ugun eerit nugwi, eekwi nogo ninowe nen inowak loonogo maluk onggo inoba piyaakit nduk, at awuri ake leenak malayikat nogo ineebe ambik lombok aago at inom wogwe iigirak o,” yinuk, yoragagerak nogo ti, it aap kinenggela’me agan nugwi nogo, aret eeppiyoorak nduk, yoragagerak o.

16 It aap ti nen ineebi-ineeba yogwe, inoreewi meek inombakwi, eeriyak iniki nengge kenok eerit nugwi, “An aap nggwok o,” yinuk, wogoppatit nugwi, inamendek kolaawok nduk, inoone amburu ndik-ndik agan nugwi, eeko menggaarak o.

Aberak logonet, eeko logorak wone

17 Togop kwe, noreewi o. Kit an niniki kunik wonogwe me, wone ambi yokkira o. At ninowe Yetut Keritut nen nappiigak mendek agago mippiyareegerak nogo nen wone aa’nduk yokkirogo nogogwaarak nogo abeko logonip o.

18 It nogo nen kit yokkirogo logonet, “O age yobok paga it aakumi iniki liirak lek nogo nen iniki nengge kenok mban eerit nogo logonet, kit miyuk-meya eerogo pinagarak nogo kin ari woraagun o,” yinuk, yokkirogo nogogwaarak nogo, abeko logonip o.

19 It aap ti, Aberiniki inikime lek me, nggween paga mendek mban iniki nengge kenok mugurok nogo logonet, Ala apuri ogoorogo piinet nogo menggaarak it aret.

20-21 Togop kwe, noreewi niniki kunik kit perak, kit kiniki kole aruwak nduk, wone abu alik leenak kit abet mbareegutak wone nogo mban eerit nogo logonip o. Ninowe Yetut Keritut ninabuwa nen mondok-mondok nineenik eeppinaniyak nogo, eeppinanuwak nduk, tokkogo logonet, Ala iniki kunik eekkinake nogo eeppinagagak mban eeke kogo logomunggup nduk, Aberiniki yokkirage kagak tamban eeko logonip o.

22 It ando iniki yungguppegak eeko menggaarak nogo inabuwa mbako logonet, yanggorogon yorogwe, 23 it ando nen kani omoonu’me nogwe me, kinagabiti mbaka’lek inagap ndarogo piya wogwe, ndi, it ando perak, iniki nengge mugurok nogo logonet, mbogoyum laambu abe me mili mondok nabek yi unggwage menggi kwak maluk eekwi ti, ogole warak me, ninom lambunggologwe niyo, “Ninagabiti o,” mbakwi kwe, kagak, inabuwa mbako logonet yorogwe, eeko logonip o.

Irip paga keyage wappiyareegerak wone

24-25 Ninowe Yetut Keritut eereegerak paga ninagap ndareegerak at Ala nogo nen nit abet mbareegurak nogo mbo punuk, alik eerit nogwe niyo, ninarum liirogon logomenggerik, “Kit wone ambi kinoba wonage lek abu obeelom aret me, nowagam mi’nari woraanip o,” yinuk, yo’nirage mbaremenggi, nit niniki ale’nggen mbakak at mondok tiyanak menggerak enggaanom mi’- nari nawok nduk, wo’niren pinani nagin aret me, yi aakumi ndi aakumi aa’nduk nda’nogogwaarak inom, yogondak ndarak inom, peebi nda’- nariyak inom, nit abok ninogoba ambit ninagap ndaka kat aret me, kat aap nggwok kendagembogut komaawi ambik yi aakumi ndi aakumi abok kabu’me logonet, kat koone mban konenggwi, kat kendage mban tiyappagagwi, eeko logowak o. Amin.

3 YAYA


Mbuku 3 Yaya yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak nogo yi o.

Mbuku 3 Yaya yi, at Ala apuri kuwak eekwi inarum menggerak nogo nen Ala apuri inenggela’me tiyanak menggerak ambi endage Nggayut nogo pekkaawak nduk, liiru mbaneegerak.

At Nggayut nen it aakumi Ala apuri ando yeenggwaarage nagagerak kenok, keyage wake logonet, tiyappege, ndi, ambi, aap endage Ndemeteriyut obaabut eerit nage nogo liippege, eeke logowak nduk, at Nggayut ake liiru yi mbaneegerak.

------

YAYA NEN LIIRU MBERE MBAMBUNUK, AMBI MBANEEGERAK WONE

1 1 Noreeluk Nggayut wae. “Ala ndogop menggerak o,” yinuk, wone nimbirak waganeegurak paga kat niniki kunik me, an Ala apuri inarum logokit nduk, mippaneegerak nogo nen wone ambi yokkiri o.

2 Noreeluk o. Kat an niniki kunik me, kat Ala wone liirogon mugurok nage logonet, kiniki abe koonogo patit nage menggendak nogo kwak, keebe andi lek obeelom aret logonet, yi mendek ndi mendek eeke menggendak nogo obeelom mban age kage logonok nduk, kake tamban eeke minggirak o.

3 “Ala ndogop menggerak o,” yinuk, wone nogo woppunuk, eerit nage menggendak nogo, noreewi ando neya wogo nagaarik, “Nogo ndak-ndak aret eerit nage agaarik o,” yinuk, mbininogo yo’niri wogo mbaka, an niniki ale’nggen ambik aret mbakirak o. 4 Yi mendek ndi mendek eerit nage nogo ti, nale’nggen mbuuluk mbake minggirak kwe, an napuri nogo nen, “Ala ndogop menggerak o,” yinuk, wone woppunuk, mondok ndak-ndak eerit nogwe naruk konengge kenok perak, niniki ale’- nggen nggwok lombok mbake minggirak o.

Ala apuri yeenggwa-yeenggwa eeko logorak wone

5 Noreeluk o. Kat an niniki kunik me, wone ambi yokkiri o. Kat kulinik- kalinik ninoreewi Ala apuri nogo obeelom eeppiige logonet, ninoreewi ando nggiru wogwe iigak kwe, abu iya tit eeppiige nogo paga, “Wa!” lombok yokkigi o.

6 It nogo nen Ala apuri yime kuwak eeko menggaarak inenggaanom mbininggo logonet, “Aap Nggayut iniki kunik ee’ninake logonet, ndogop eeppinanege menggerak o,” yinuk, yo’niragaarak me, aap togoti mendek ambi keya wogwe iinok, Ala inikilom kombaruwak nduk, inamendek ambi lek kenok, wogorage logomenggendik, nappiyoorak ti op aret o.

7 It aap ti, Keritut wone yoranet nawok nduk, nogo logonet, “It aap abet mbaka’lek inamendek woorak nineebi o,” yinuk yagaarak me, kat yeenggwaaragak yuurak ti, op aret nduk, yokkigi o, noreeluk.

8 It aap Ala ndogop menggerak wone nogo nggwok wiganit nage logowak nduk, eerit nogwe nogo nen, “Ninom ndakndak yoranet nogwe o,” yinuk, ninombaruwak nduk, yeenggwaarogo logorak ti op aret o.

Ndiyoterepet, Ndemeteriyut imbirak eereegwaarak wone

9 Ala apuri time kuwak eeko menggaarak nogo, inake liiru mbuuluk ambi mbanogo nappi wagarak kwe, aap Ndiyoterepet nogo nen, “Inenggela’me an mban tiyanak logokit o,” yinuk, inikilom mbake menggerak me, noone woolik o.

10 Togop me, nit eerulik kagak oone abu maluk ninoba pinaneegerak me, an wage logominggirik, at yereegerak nogo liirogon mbininogo yokkege neyaamunggun o. Oone maluk ti mban ninoba punuk, puk age ti lek o. Ata, ninoreewi wogwe iinok, ineebe wogonaka’lek logonet, it wogonaburak mbakwi nogo, “Wogonaburak lek o,” yinuk, inenggela’me nen wumbiige menggerak me, liirogon yokkege neyaamunggun o.

11 Noreeluk niniki kunik yi wae! It maluk eeko menggaarak nogo katndak-ndak eeke logogun o. Ata, it aap obeelom eeko menggaarak nogo ndak-ndak mban eerit nage logot o. Aap ambi obeelom eeke menggerak kenok ti, Ala nen ndareegerak aret mbariyak kwe, at maluk mban eeke menggerak nogo nen perak, Ala mondok liippega’lek aret menggerak o.

12 Aap Ndemeteriyut nogo, “Ala ndogop menggerak o,” yinuk, wone yugu nogo liippunuk, ndak-ndak eerit nage kenok, Ala inom, it aakumi abok aret inom, nen, “Aap ti, abu obeelom aret o,” yinuk, yogo menggaarak. Ndi, nit pilit lek, abet aret yogo monggoorak kat keenu me, nit kunduk, aap ti, iya tit eeke kogo monggoorak me, yokkogo o.

Irip paga keyage wappereegerak wone

13 An wone ambik yokkiriyak mbakirak kwe, liiru mbanggiriyak anggon ee’nake me,

14 an mbet-mbet keya wage logominggirik, nimbirak ninengga kunna’nuk, wone li’lak mbaniyak uugwe mbake agarik o.

15 Ala karum wonage me, kiniki ugun tayenak ale’nggen aret logomunggun o. Koreewi ninom wonogwe nogo nen keyage wappagaga o. Ndi, an noreewi kinom wonogwe nogo ti, “Kinendage kunogombo mban keyage wappinagagi,” yegerak, yoret o. Abu aret yokkigi o. Noreeluk wa!

2 YAYA



Mbuku 2 Yaya yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak nogo yi o.

At Ala apuri inarum menggerak nogo nen kwe Ala miireegerak nogo aagalogwe inom inake liiru yi mbaneegerak. Ndi, “kwe at aagalogwe inom” wone liiru mbanak ti, it Ala apuri kuwak eeko nogogwaarak at inarum menggerak inom inake liiru mbaneegerak mbako ogoorik o.

Liiru kuwagaluk mbanogo nappereegerak yi nogo it wone yi lunggo logonet, wone alom mbere eeko logowak nduk yoragagerak. Ambi, it aakumi ando iniki kunik aganako logowak nduk yorage, ndi, ambi, it aap wone maluk mendek mamuninaka nogo nen, it iniki ugun koombunuk mamuninakwi iyo, liippogo logowak nduk yorage, eereegerak nogo liiru mbanak wonage o.

--------

YAYA NEN LIIRU AMBI MBAMBUNUK, AMBO’ME MBANEEGERAK WONE

1 1 Ala nen miikkabeegerak niriluk kat kaagalogwe kinom an Ala apuri inarum logokit nduk, mippaneegerak nogo nen, kit abet aret niniki kunik eekkinake minggirak me, wone ambi yokkira o. An nen mban niniki kunik eekkinake ti lek o. Ata, it aakumi nen Ala ndogop menggerak wone waganeegwaarak nogo abok ninom nen niniki kunik eekkinako o.

2 Ala ndogop menggerak wone waganeegurak ninikime wonage nogo ti, mondok-mondok logogin aret me,

3 nit, “Ala ndogop menggerak,” wone nogo woppunuk, mugurok nogo logonet, ninoreewi ninom niniki-kiniki kunik eerit nogwe niigak, ninogoba Ala at aput Yetut Keritut imbirak iniki kunik en wo’nirogwe, ninabuwa nen obeelom eeppinanugwi, niniki ugun tayenak ale’nggen logowok nduk, eeppinanugwi, eeko logowak o.

Keritut wone mamunik eeko logorak wone

4 At ninogoba Ala nen, “Yogop ee’- nip o,” yo’niragagerak nogo kat kaagalogwe ando kinom ndak-ndak eerit nogwe konengge nagarik, an niniki abu ale’nggen mbakirak o.

5 Ndi, niriluk o. Yogondak ambi eeke logonok nduk, yokkiri. “Ninikikiniki kunik eeko logonip o,” yinuk, yokkege yi nogo ti, wone ngget mendek lek o. O maan aa’nduk togon konenggo nogogutak nogo aret yokkigi o.

6 Niniki-kiniki kunik eeko logorak nogo ti, Ala wone yugu ndak-ndak eeko logorak ti aret. Niniki-kiniki kunik eerit nogo logorak wone ti, maan aa’nduk togon yo’niragagerak koneneegutak nogo aret yokkiragi o.

7 It aap ando nen, “Yetut Keritut ti, aap kwak nggween paga yime nda’- narulik o,” yinuk, aakumi inambo’- me laganuwok nduk yoranet nogo menggaarak mendek yi o ndi o ineebe ambik aret wonogwe o. It aap ti, Pilit Keritut negen logonet, pilit-pilit aret aakumi inambo’me laganggo menggaarak me, 8 nit nen yokkirogogurak waganeegutak nogo, kobak eerogo mbo pugwi kiinok, obeelom eekwi paga Ala nen onggo ndak-ndak wokkiroorak mbareegerak nogo, lek eerogo patukwak, kiniki liirogon tum wakkologo logonip o.

9 Aap ambi Keritut wone mamunniragagerak nogo mban ari lek at iniki koombunuk, alik inom nabenogo yoranet nage kenok, at Ala imbirak kunik logonet ari lek o. Ndi, Keritut wone mamunniragagerak nogo ndakndak eeke kenok perak, ninogoba Ala aput imbirak inom kunik aret logonet ari mbaruwok o.

10 Aap ambi wone yi mendek lek alik mendek wonok yokkira wage kenok, keyage warogo kiname mambuurak mage o.

11 Keyage warogo kiname mambugwi kiinok, at omaluk kit kinom ndak-ndak aret nabenggolaamunggup o.

Irip paga keyage wappiyareegerak wone

12 An wone ambik yokkiroorak nduk wonage kwe, liiru mbanggiroorak anggon ee’nake me, kiya wage logominggirik, ninom ninengga kunna’- nuk, ninale’nggen paga wone li’lak aret mbaniyak uugwe mbake agarik o.

13 Koweeluk Ala miireegerak aagalogwe nogo ninom nen keyage wakkinako o. Wa!

1 YAYA


Mbuku 1 Yaya yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak nogo yi o.

Mbuku Yaya nen liiru aa’nduk mbaneegerak yi, alom mbere wonage. Ambi, Ala apuri mbuku yi lunggo logonet, Ala inom, at aput Yetut Keritut inom, iniki kunik eeko logonet, iniki ambit eeppunuk, logowak nduk yorage, ndi, ambi yorage logonet, it Ala apuri nen Yetut Keritut iniki kunik logonet, eerit nogwe nogo mbo punuk, wone alik mendek mugurok nogwe iyo, liirogon tum wako logowak nduk, yorage, eereegerak nogo liiru mbanak wonage.

“Wone maluk mendek mamunggirogwe ti, abe wone mamunggirogwe lek o. Ata, aakumi nggween paga iniki koombunuk nen agan nugwi nogo mendek iniki oba panggombunuk eerit nugwi iinok, anggen maluk mendek aret yege menggerak me, wone ti mendek mamunggirogwe iinok, mugurok noorak mage o. It aakumi nggween paga mendek inobaabut maluk logonet eerit nugwi ti mendek nit Ala apuri nen mugurok nogwe niinok, Yetut mugurok noorak meek aret o,” yinuk, yoragagerak.

It aap wone maluk mendek mamuninabit nugwi nogo nen wone ti mendek mamuninako logonet, “Kit kinagap ndakkinake nogo ti, Ala nen kinagap ndakkinabuwak o, yinuk, yogwe, Aakumi kiniki kunik aganaburak o, yinuk, yogwe, eekwi nogo ti lek o. Ata, kit kinagap ndakkinaburak nogo ti, o nggween paga yime logonet, Yi eeri, ilik, Yi eeri a? yinuk, kiniki aaninggin nen eerit nugwi nogo lek age logonet, kinale’nggen mbakwi ti paga kinagap ndarak aret mbako logonip o,” yinuk, mamuninako nogogwaarak. Wone maluk mendek mamunirogwe nogo ti, mugurok nogwe iyo, at Yaya liiru mbangge logonet. “Yetut Keritut aakumi pogom abet aret age nagagerik, ninagap ndareegerak o,” yinuk, kin paga yorage, ndi, “Nit aakumi abok aret niniki Yetut oba panggombunuk mugurok nogo logonet at Yetut niniki kunik eekwi, aakumi alik niniki kunik eeginakwi, eeko logowok o,” yinuk, yorage, eereegerak nogo liiru mbanak wonage o.

--------------

AT YAYA NEN LIIRU AA’NDUK MBANEEGERAK WONE

1 At Wone nen nineenik ee’ninake menggerak wone

1 Mbogut-nggween yi, awo wakkaga’lek kagak aa’nduk togon wonagagerak aakumi ineenik eeginake menggerak at Wone nogo, abok paganogo yokkirogo ogoorik o. At oone ninaruk konenggwi, eebe ninigen abe nen kogwe, eerit nage nogo liippugwi, eereegurak eebe lombok nogo aret nineenggi pigaganeegurak o.

2 Ndi, eebe nineenggi pigaganeegurak nogo kin age mbareegi, ninigen kogogurak nogo aret paganogo yokkirogwe, ndi, nit mondok-mondok nineenik logowok nduk, ee’ninake menggerak ninogoba imbirak wonagagerak eebe nineenu aruwok nduk, kin agagerak nogo, “Yi aret o,” yinuk, yokkirogwe, eeko ogoorik o.

3 Nit ninogoba Ala aput Yetut Keritut imbirak ninom kunik wonogwe me, kit kunduk, ninom niniki ambit kunik logowok nduk, ninigen kogwe, ninaruk konenggwi, eereegurak nogo aret yokkirogo ogoorik o.

4 Ndi, paganogo yokkirogwe yi nogo abok aret, nit niniki ale’nggen mondok nggwok aruwak nduk, liiru yi, mbanggirogo ogoorik o.

At Ala o eya kwak aret menggerak wone

5 “At Ala ti, o eya kwak menggerak me, at inikime o apit aago kwak wonage abu lek o,” yinuk, at Wone nogo nen yo’niragagerak ninaruk konembunuk, yokkirogwe nogo ti aret.

6 Togop me, nit o apit paga nugu logonet, “An Ala nimbirak kunik wonage o,” yogwe kwe, Ala ari menggerak wone ndak-ndak eeka’lek logonet yogwe me, pilit aret pugunggo monggoorak.

7 Togop kwe, at Ala o eya paga wonage menggi kwak, nit o eya paga nogwe niinok perak, ninoreewi ninom kunik aret logogun me, at aput Yetut amiya paga ninomaluk abok aret lek eerogo pinanegak mban eeke logogin o.

8 Nit maluk eeko logonet kwe, “Nit maluk eekulik o,” yogwe niinok, pilit aret ninambokan laganggologwe me, Ala ndogop menggerak wone nogo ninikime wonage abu lek aret o.

9 Ndi, ninomaluk abet aret paganggwi niinok perak, at Ala yegetak mbeyok ariilik, a’me liirogon mban eeke menggerak me, nit obeelom eeka’lek maluk eerit nugwi nogo lek eerogo pege, ndi, maluk ninikime wonage nogo koo’ninake, eeke logogin o.

10 “Nit maluk abu eekulik aret o,” yogwe niinok, at Ala pilit pugungga negen eerogo pugwi me, at ari menggerak wone nogo nit ninikime wonage abu lek aret mbako logowok o.

2 Keritut ninake eeke menggerak wone

1 Napuri o. Kit an niniki kunik me, maluk eekwi kiyo, wone yi, liiru mbanggiragi o. Togop kwe, nit ambi nen maluk eekwi niinok, at a’me nggelok eeke menggerak Yetut Keritut nogo nen nit ninake wone wonok ninogoba yori nagak eeke menggerak o.

2 Ala iniki yanggo yuwak nduk, ninomaluk lek eerogo punuk, Ala ninom lambunogo pinaniyak ninake eeka ti, at Yetut aret o. Nit mban ninomaluk lek eerogo punuk, Ala ninom lambunogo pinaniyak nduk, ninake eeke ti lek o. Ata, nit yi aakumi ndi aakumi o nggween paga yime monggoorak abok aret ninomaluk lekeerogo punuk, Ala ninom lambunogo pinaniyak nduk, ninake eeke menggerak o.

3 Ala nen, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” wone yo’nirage nogo ndakndak eekwi paga, “Nit Ala apuri abet aret wonogwe kogo o,” yinuk, yogo monggoorak kwe,

4 aap ambi nen Ala wone yo’nirage nogo eeka’lek logonet, “An Ala aput aret o,” ari kenok perak, Ala ndogop menggerak wone nogo at inikime lek kagak ari me, aap ti pilit pugungga aret o.

5-6 Ndi, aap ambi nen Ala wone yugu nogo ndak-ndak eeke kenok perak, aap ti mondok abet aret Ala iniki kunik lombok eeke menggerak. “Nit Ala ninom kunik wonogwe o,” yogo logonet, at Yetut eeke nagagerak ndakndak eekwi ti paga, Ala ninom abet aret kunik wonogwe nineenu ogo monggoorak.

Wone ngget mendek eeko logorak wone

7 Noreewi o. Kit an niniki kunik me, an nen, “Yogop eeko logonip o,” yinuk, liiru mbanggirage yi ti, wone ngget mendek liiru mbanggirage lek o. Wone yi, o maan togon kinaruk konenit wundi wogo monggotak nogo aret liiru mbanggirage kwe,

8 o apit lek age kagak o eya abe lombok unggwi wage logonet, wone maan yugu nogo aret Keritut nen eerit nage, ndi, kit nen niniki-kiniki kunik eekko’net nugwi, eekwi paga kin age me, wone ngget yugu negen aret kenok, liiru mbanggiragi o.

9 Aap ambi nen, “An o eya paga nage agarik o,” ari logonet kwe, awot eebi mbake kenok, aap ti, iniki o apit pogom yogondak wonage aret o.

10 Ndi, aap ambi nen at awot iniki kunik eeke kenok perak, at o eya paga nage me, nage logonet, aganak kolaagin lek kwe,

11 aap ambi nen at awot eebi mbake kenok perak, aap ti, iniki o apit pogom logonet, o apit paga wonage menggerak o. O apit nen at enegen mbuk eerogo pereegerak me, “An o ndime aret nage agarik,” mbaka’lek aret menggerak o.

12 Napuri niniki kunik yi wae. At Keritut eereegerak nogo paga Ala nen kinomaluk lek eerogo pinagareegerak me, Kinake liiru yi, mbanggirage,

13 Nogobamini yi wae. At o aa’nduk nen nok-nok yogondak kuli itok mondok menggerak kit kineenu ogogutak me, Kinake liiru yi, mbanggirage, Nawuri yi, wae. At maluk ee’ninaka nogo tebenogo pogotak me, Kinake liiru yi mbanggirage, Eeke agarik o. Kit an napuri niniki kunik yi, wae. Ninogoba Ala kineenu ogogutak me, Liiru yi, mbanggirage,

14 Kit an nogobamini yi wae. At o aa’nduk nen nok-nok, yogondak kuli itok mondok-mondok menggerak kineenu ogogutak me, Liiru yi, mbanggirage, Kit an nawuri yi wae. Kit Ala wone kinikime kologo nogogutik, kiniki kole ogogutak nogo nen at maluk ee’ninaka nogo tebenogo pereegutak me, Liiru yi, mbanggirage, Eeke agarik o.

15 It aap nggween paga mendek nen iniki koombunuk eeko menggaarak inom, yi mendek ndi mendek nggween paga mendek inom, abok aret kiniki kunik eerugup o. It aap nggween paga mendek nen iniki koombunuk eekwi nogo kinikilom mbakwi kiinok, ninogoba kiniki kunik eeko logomunggup lek aret o.

16 It aap nggween paga mendek nen iniki nengge kenok mugurok nogwe nogo inom, inigen pekkenok, uugwe mbakwi nogo inom, “An koongge mban iya o,” yinuk, wogoppatit nugwi nogo inom, ti eeko menggaarak abok aret eerit nugu logowaknduk ninogoba nen koonggeelik o. Ata, it aap nggween paga mendek nen aret iniki koombunuk, eeko menggaarak o.

17 It aap nggween paga mendek nen iniki koombunuk eekwi inom, yi mendek ndi mendek iniki nengge kenok mugurok nogwe inom, abok aret lek arigin kwe, Ala iniki mbake menggerak nogo, kit ndakndak eekwi kiinok perak, mondokmondok kineenik aret logomunggup o.

Pilit Keritut nen agan woroorak wone

18 Napuri niniki kunik yi wae. O age yobok paga eeriyak nogo muk panggo yegerak o. Ndi, “Pilit Keritut woraagin,” koneneegutak nogo, yogondak ti mendek ineebe ambik muk mi’nagaarak wonogwe ti paga, “Ie! O age yobok paga eeriyak nogo muk panggo yegerak kagi,” yinuk, mbako ogoorik o.

19 It aap ti, aa’nduk ninom kuwak eeko nogogurak kwe, “It ti, nit mendek lek o,” yinuk, mbo pinaninuk mbaganeegwaarak. “It aap ti, nit mendek aret,” mba’netak en, ninom aret logonetak kwe, “It ti, nit mendek lek,” kin aruwak nduk, mbo pinaninuk mbaganeegwaarak o.

20 Kit perak, aap ambi eeke logowak nduk, leenogo punuk amburu kilippogo mengga kwak, at maluk eekeelik alik leenak menggerak nogo nen, kit leenogo pinaganuk, Aberiniki wokkiragagerak me, wone abe wone mamunggirage nogo, kit abok kineenu aret kiigi o.

21 Ala ndogop menggerak wone nogo kit kineenggo’lek me nduk liiru yi mbanggirage lek o. Kineenu aret me, it aap nen Ala ndogop menggerak wone yogo logonet, alik ambi inom nabenogo yogwe iinok, “Yi pilit aret yogwe o,” yinuk, yelok kaabagip nduk liiru yi, mbanggirage agarik o.

22 Aap pilit pugungga ti, ta mbakop? Lek o. Aap ambi nen, “Yetut ti, Keritut lek o,” ari kenok, pilit pugungga at aret o. “Yetut ti, Keritut lek o,” yogwe ti paga Ala aput Yetut inom, ogoba Ala inom, “Nineebi o,” yinuk, mbo pugwi me, Pilit Keritut nogo it aret o.

23 Aput Yetut mbo pugwi kenok, ogoba kunduk mbo pugwi, ndi, “Yetut ti, Ala aput Keritut aret o,” yinuk, waganggwi iinok perak, ogoba kunduk waganggwi, eeko menggaarak o.

24 Kit perak, o maan aa’nduk togon wone konembunuk, waganeegutak nogo, kinikime mondok aberak logonet, porogo logonip o. Mondok nu’- lek porogo wonogwe kiinok, ninogoba Ala aput imbirak kinom kunik aret logomunggup o.

25 Nit ee’ninaburak Ala nen koonogo pereegerak nogo ti, “Kit mondok-mondok kineenik logobagip nduk, eekkinabigin o,” yinuk, yo’niragagerak ti aret o.

26 It nen kit kinambo’me laganggo logonet, nomonggiren nogwe iyo, liiru yi mbanggiragi o.

27 Napuri o. Aberiniki kinoba wuppinagi wagagerak kinikime wonage me, aap ambi nen kit mamunggiroorak lek aret o. At nen yi wone ndi wone abok aret mamunggirage logonet, pilit mamunggirageelik abet mban mamunggirage menggerak me, at mamunggirage nogo ti, ndak-ndak eekwi kiinok, Keritut kinom kunik aret logomunggup o.

28 Ndi, napuri niniki kunik yi wae. Peebi at woroorak nogo eyom paga nit ninenggali lek niniki teeluk logowok nduk, yogondak nen niniki ambit a’nuk Yetut ninom kunik aret logowok o.

29 At Keritut ti, abe koonak mban eeke menggerak kineenu me, it aap obeelom eeko menggaarak nogo, “Yi at Ala nen aret ndaganabeegerak kagi o,” yinuk, abet aret mbarumunggup o.

3 “Kit Ala apuri aret,” yoragagerak wone

1 Nit at apuri abet aret wonogwe me, at Ala nen, “Kit an napuri aret o,” yo’nirage ti paga at ninogoba ninabuwa nggwok mondok alik negen mbake menggerak ti, kaanip o. It aakumi nggween paga mendek mban mugurok nogwe nogo nen aa’nduk Ala yelok kaga’lek wonogogwaarak kwak, yogondak at apuri nit kunduk yelok niiga’lek aret agaarik o.

2 Noreewi o. Kit an niniki kunik me, wone ambi yokkira o. Nit yogondak aret Ala apuri ogoorik o. Ndi, peebi nonggop eeppinanege kenok wonogo logorak nogo, nit awo kin kaga’lek kwe, at wage kenok, “Etenggen yi kwak eeppinaniyak nduk, wonogoorak kagi,” yinuk, mbakwi niigak, “At etenggen kokwak eeppinanigin, nineenu aret ogoorik o.”

3 Nit eeppinaniyak nogo niniki lunik wonogwe niinok, at Keritut iniki kikak naka’lek wonage nogo pogom, nit ndak-ndak niniki kikak naka’lek aret eekkologo logowok o.

4 Maluk eekwi ti, Ala wone yugu aret taganggwi me, aap ambi maluk eeke kenok ti, Ala wone yugu nogo aret taganogo punuk eeke menggerak o.

5 At Keritut maluk abu eekeelik aret me, nit ninomaluk lek eerogo pinanikit nduk, wambi wagagerak nogo kineenu aret mbako o.

6 Aap ambi at Keritut imbirak kunik wonage kenok, at maluk eerit nageelik aret o. Ndi, aap ambi maluk eerit nage menggerak kenok perak, Keritut enegen kage, eebe eenu age, eeka’- lek aret wonage menggerak o.

7 Napuri niniki kunik yi, wae. It aakumi ugun nen kit nomonggiren nogwe iyo, liippogo logonip o. Aap ambi maluk eeka’lek obeelom mban eeke kenok, at Keritut maluk eekeelik mondok obeelom mban wonage nogo pogom aret menggerak o.

8 At Tile o maan iyaalok nen maluk eerit wundi wage menggerak me, aap ambi maluk mban eeke menggerak kenok, at Tile aput aret menggerak. Ndi, at Ala aput wambi wagagerak nogo ti, at Tile nen yi eekak ndi eekak eeke menggerak nogo abok aret, mondok lek eerogo pikit nduk, wambi wagagerak.

9 Aap ambi Ala nen ndake kenok, at Ala obaabut aret wagangge me, at maluk eeke logogin lek o. At Ala nen aret ndaremenggerak me, at maluk eeke logorak ti meek o.

10 Ala apuri inom, Tile apuri inom, nano paga nineenu ariyak nogo yi aret. It aakumi obeelom eeka’lek maluk mban eekwi, inowe-inawot iniki kunik eekwi lek ineebi mbakwi, eekwi iinok ti, Ala apuri lek aret yelok iigo monggoorak.

Niniki-kiniki kunik eeko logorak wone

11 O maan aa’nduk nen wone konenggo nogogutak nogo ti, “Ninikikiniki kunik eeko logonip o,” yinuk, yo’niragagerak ti aret.

12 At Kayin nen eereegerak nogo pogom, kit togop eeriyak mage o. Maluk eeriyak ee’ninake menggerak aput at aret me, awuluk mondok wareegerak. Nonggop nduk awuluk wareegerak mbakop? Lek o. At Kayin maluk mban eeke menggerak me, awuluk obeelom mban eeke kage nagagerik, anini nen aret awuluk wareegerak.

13 Togop kenok, noreewi o. It aakumi nggween paga mendek mban mugurok nogwe nogo nen ineebi kinombakwi iinok, “Ie,” yinuk, kinagabiti mbarugup o.

14 Nit ninoreewi ninom niniki kunik eeginakwi ti paga, kanggo menggam nen nineenik ee’- ninake menggim muk pinani wagagerak wonogwe nineenu ogoorik o. Aap ambi nen aakumi iniki kunik aganake lek kenok, at kanggo menggam time awo aret wonage agaarik o.

15 Aap ambi at awot eebi lombok mbake kenok, at aakumi inooka aret o. Ndi, aakumi inooka nogo ti, at mondok-mondok ineenik logorak mendek unde eekkolaga’lek ti, kineenu aret o.

16 Nano eekwi paga ninoreewi niniki kunik eeginakwi nogo nineenu ariyak mbakop? Lek o. At Yetut iniki nen, “An aakumi inake nooruwak aret o,” mba’nuk, ninake kambeegerak ti kokwak, nit togon, ninoreewi inabuwa nen inake kambuu-rak op aret mbakwi kenok, aakumi iniki kunik eeginakwi nogo ti aret.

17 Aap ambi eenggi warak nen ore aaninggin oba agaarak enegen kage kwe, abuwa mbaka’lek, “Obaalombok o,” yinuk, mbo pege kenok, Ala nen aakumi inabuwa mbake menggerak nogo mendek inikime wonage abu lek aret mbako logowok o.

18 Napuri niniki kunik yi wae. Nit ninoone paga nen mban, “Aakumi ninom niniki kunik wonogwe o,” yinuk, yuurak mage o. Ata, niniki paga nen aret inabuwa lombok mbako logonet, obeelom eeppiinet nogo logowok o.

Ala enggaanom paga ninagabiti lek logonet yoriyak wone

19-20 Nit eeko monggoorak nogo Ala enggaanom paga abe’nage logonet, maluk ambi eekoorak paga niniki nen ninenggali wappinanege kenok, ninagabiti mbariyak kwe, nit yi eekak ndi eekak eeko monggoorak nogo inom, ninikime ee’ninake menggerak nogo inom, abok aret at Ala eenu me, nit Ala enggaanom paga, “An aakumi inabuwa nen obeelom eeppiinet nage nagagirak nogo paga kat Ala ari menggendak nogo an ndak-ndak eeke nagagirak o,” mba’nuk, ninagabiti lek logonet, at yoriyak op aret o.

21 Noreewi niniki kunik yi wae. Nit ambi eekoorak paga ninikime nen ninenggali wappinanega’lek kenok, Ala enggaanom paga ninagabiti mbariyak lek o.

22 At Ala nen, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” yinuk, yo’nirage menggerak wone inom, at eeriyak inikilom mbake menggerak nogo inom, ndak-ndak eekwi me, nit yi mendek ndi mendek wo’niraawak nduk, nggino yogwi nogo, at wo’nirage logogin aret o.

23 “Kit kiniki an naput Yetut Keritut oba panggombunuk abet mbakwi, ndi, an nen yokkiragagirak nogo ndak-ndak kinoreewi kiniki kunik aganakwi, eeko logonip o,” yinuk, wone lengganogo yo’nirage nogo ti aret.

24 Wone, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” yo’nirage menggerak wone nogo, kit ambi nen ndak-ndak eekwi kiinok, Ala kit kinom kunik wonage, ndi, kit at kinom kunik wonogwe, eeko logomunggup o. Ndi, Aberiniki wo’niragagerak ninikime wonage ti paga at Ala abet aret nit ninom ku nik wonage nogo nineenu ogo o.

4 “Aberiniki ari kenok yogwe a, Pilit Keritut ari kenok yogwe a?” wone

1 Noreewi niniki kunik yi wae. “Aberiniki nen yo’nirage kenok, yokkira wogo o,” yogwe iinok, inoone abet mba’nuk ugun woorak mage o. It pilit wone yoraga nogo nen yi awi ndi awi abok aret yoranet nugwi me, “At Ala nen abet aret nappiya wagaarak agan wogwe ilik, it iniki koombunuk nen agan wogwe a?” yinuk, inabut mbambunuk inoone konenggo logomunggup o.

2 “Ala Aberiniki inikime logonet, agan wogwe ilik,” yinuk, yelok kogo logorak nogo yi aret. “Yetut Keritut abet aret nggween paga wambi wage nagagerik, aap aret nda’nagagerak o,” yinuk, paganggwi iinok, “Aap ti, Ala nen abet aret nappiya wagagerak Aberiniki inikime logonet, yogwe iigo o,” yinuk, inoone konenggo logorak op kwe,

3 it aap ti nen wone ti, paganggwi lek iinok perak, “Aap ti, Ala nen nappiya woroolik iniki mba’nuk aret wagaarak,” mbarumunggup o. “O age yobok togon Pilit Keritut wage logomenggerik, ndogop agan wage logogin o,” yinuk, yogwe koneneegutak nogo, “Muk wagaarak yi aret iigo o,” yinuk, mbarumunggup o.

4 Napuri niniki kunik yi wae. Kit Ala apuri aret o. Ndi, kit Ala apuri aret me, at omaawi ambik Aberiniki wokkiragagerak kinikime wonage nogo ti, omaawi ambik, ndi, it aap nggween paga mendek mban mugurok nugwi inikime wonage nogo ti, omaawi mbuuluk me, it Ala nen yoragekagak yoraga inetenggen kumbunuk agan wogwe ti, muk tebenogo piyareegutak o.

5 It aap ti, nggween paga mendek mban mugurok nugwi nogo mendek aret me, it aap nggween paga mendek mban mugurok nugu menggaarak nen inoone yogwe iinok, it aap nggween paga mendek mban mugurok nugwi nogo nen inoone yogwe nogo inaruk konenggo menggaarak.

6 Ndi, nit perak, Ala apuri mbogut paga mendek aret me, nit ninoone yogwe nogo, it Ala inom kunik nogo nen mban inaruk konenggo menggaarak. Ndi, Ala apuri lek kenok perak, nit ninoone yogwe nogo konenggulik aret o. Nit ninoone konengga’lek ti paga, “Aberiniki nen yorage kenok yogwe ilik, iniki koombunuk nen pilit yogwe a?” yinuk, nineenu ogo monggoorak.

Ala nen aakumi iniki kunik aganake menggerak wone

7 Noreewi niniki kunik yi, wae. Aakumi niniki kunik aganako logowok nduk, Ala nen aret eeppinanege menggerak me, niniki-kiniki kunik eeko logowok o. Ninoreewi niniki kunik aganakwi niinok, “It yi ti, Ala nen aret ndaganabeegerak me, inogoba Ala ineenu aret iigo o,” yinuk, yogo logogun o.

8 Ndi, at Ala nen yi aap ndi aap abok aret inabuwa mbake logonet, iniki kunik lombok aganake kagak kwe, nit ninoreewi niniki kunik aganakwi lek niinok perak, “It aap yi, Ala ineenggo’lek aret iigo o,” yinuk, mbako logogun.

9 Nit nineenik logowok nduk, Ala nen at aput ambolom nggween paga nappi wagagerak ti paga, Ala abet aret ninabuwa mbake logonet, iniki kunik ee’ninake menggerak nogo ti, yelok kogo ogoorik o.

10 Ninoreewi niniki kunik aganaburak nogo ti, ngge kokwak mbakop? Lek o. Nit nen Ala niniki kunik eerulik o. Ata, Ala ninabuwa nen iniki kunik ee’ninake nagagerik, ninomaluk lek eerogo pege logonet, ninom lambumbinanuwak nduk, at aput aret nappi wagagerak nogo kwak, nit togop aret ninoreewi niniki kunik aganako logowok o.

11 Noreewi niniki kunik yi, wae! At Ala nen togop aret ninabuwa mbake logonet, iniki kunik ee’ninabeegerak me, nit togon ndak-ndak niniki-kiniki kunik eeko logowok o.

12 Nit abok aret Ala eebe ninigen kaga’lek aret wonogwe kwe, ninikikiniki kunik eekwi niinok perak, Ala ninom kunik logonet, aakumi ando eebi mbake, ando inikilom mbake, eekeelik abok aret inabuwa mbake menggi kwak, nit togop aret aakumi abok niniki kunik aganako logowok nduk, ee’ninake menggerak o.

13 At Ala nen Aberiniki wo’niragagerak ti paga at nit ninom kunik wonage, ndi, nit at ninom kunik wonogwe, eekwi nogo nineenu aret o.

14 Ndi, ninogoba nen yi aakumi ndi aakumi abok aret inagap ndaruwak nduk, at aput nappi wagagerak nogo ninigen kogo nogogurik, paganogo yokkirogo monggoorak.

15 Kit nen, “Yetut ti, Ala aput aret o,” yinuk, paganggwi kiinok, at Ala kit kinom kunik wonage, ndi, kit at kinom kunik wonogwe, eeko logomunggup o.

16 At Ala ninabuwa mbake nagagerik, iniki kunik ee’ninabeegerak nogo, nineenu ogo nogoorik, “Abet aret,” mba’nuk, niniki ti paga panggombunuk, ogoorik o. At Ala nen nit yi aakumi ndi aakumi abok ninabuwa mbake logonet, iniki kunik ee’ninake menggerak me, kit kinoreewi kiniki kunik aganakwi kiinok, Ala kit kinom kunik wonage, ndi, kit Ala kinom kunik wonogwe, eeko logomunggup o.

17 O peebi age yobok ninowak loonninaburak eyom paga, “At Yetut eeke nagagerak nogo kwak, nit o nggween paga yime logonet, ndakndak eeko nogogurak o,” mba’nuk, ninagabiti mbaka’lek niniki teeluk logowok nduk, Ala nen ambi eebimbake, ndi, ambi abuwa mbake, eekeelik abok aret ninabuwa mbake menggerak nogo pogom, nit yogondak ti ndak-ndak aret eeko logowok o.

18 Aap ambi nen oreewi inabuwa mba’nuk iniki kunik aganake kenok, oreewi nen at paga inagabiti ombarugun lek o. At aap nogo nen abet aret inabuwa mbake me, inabuwa mbake ti paga inagabiti mbakwi nogo lek aret age menggerak kwe, ninagabiti mbakwi kenok ti perak, “Ninoreeluk maluk eeppogoorak me, onggo ninooke kaamun ilik,” yinuk, ninagabiti mbakwi me, ninom niniki kunik lek aret mbako logowok o.

19 Aa’nduk at Ala nen nit ninabuwa mba’nuk, iniki kunik ee’ninabeegerak me, yogondak nit togon togop aret aakumi inabuwa mba’nuk, niniki kunik aganako logowok o.

20 Aap ambi at awot enegen kage logonet kwe, iniki kunik eekeelik kenok, at Ala enegen kaga’lek me nonggop togon iniki kunik eeriyak mbakop? Meek me, awot eebi ombake logonet, “An Ala niniki kunik eeke o,” ari kenok, aap ti pilit pugungga aret o.

21 At Ala nen ari logonet, “Kit an kiniki kunik ee’nakwi kiinok, kinoreewi kunduk inabuwa mbako logonet, kiniki kunik aganako logonip o,” yinuk, wone lengganogo yo’niragagerak nogo ti aret.

5 Abet mbakwi paga tebenogo piigo logorak wone

1 Kit nen, “Yetut ti, Keritut aret o,” yinuk, abet mbakwi kiinok, Ala nen aret ndakkinabeegerak me, kit at apuri aret ogotik o. Ndi, kinogoba Ala kiniki kunik eekwi kiinok ti, apuri ndarak nogo inom kiniki kunik eeginako logorak me,

2 nit nonggop eekwi paga Ala apuri niniki kunik aganakwi nineenu ariyak mbakop? Lek o. Ala nen, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” wone yo’nirage nogo eeko logonet, Ala niniki kunik eekwi ti paga at apuri niniki kunik aganakwi mbako monggoorak.

3 At Ala niniki kunik eekwi nogo ti, at nen, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” yinuk, wone yo’nirage eekwi nogo ti aret. Ndi, at Ala nen wone, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” yo’nirage nogo ti, aaninggin lek aret o.

4 Nit Ala nda’ninabeegerak nogo nen it aakumi nggween paga mendek mban mugurok nogwe nogo tebenogo piigo monggoorak. It aakumi nggween paga mendek mban mugurok nogwe tebenogo piigwi nogo ti, nit abet mbakwi paga nen aret tebenogo piinok, nit tiyanak aret ogoorik.

5 Taani nen it aap nggween paga mendek mban mugurok nogwe nogo, tebenogo piigo menggaarak mbakop? Lek o. Nit nen, “Yetut ti, Ala aput aret o,” yinuk, abet mbakwi nogo nen aret tebenogo piigo monggoorak kogo o.

“Yetut ti, Keritut aret,” yorogo logorak wone

6 At niyome wuppege kogogurak nogo inom, ndi, kangge logonet, amiya wangge kogogurak nogo inom, ti, Yetut Keritut eebe aret o. Niyome wuppege kogogurak nogo mban ti lek o. Ata, at amiya wangge nogo inom kogo nogogurik, “Yi Yetut Keritut abet aret o,” yinuk, mbareegurak. Ndi, Aberiniki nogo ti, Ala ari menggerak ndak-ndak abet mban ari menggerak me, at nen kunduk, “Yi Yetut Keritut abet aret o,” yinuk, abok paganogo yo’nirage menggerak.

7-8 Togop me, Aberiniki nen yo’nirage inom, niyome wuppege kogogurak nogo inom, ndi, amiya wangge ninigen kogogurak nogo inom, wone kenagan ti aret eereegerak kwe, alom ambit, “Yetut ti, Keritut aret o,” yinuk, nineenu aruwok nduk, eereegerak.

9 Aakumi nen paganogo yo’- nirogwe iinok ti, abet mba’nuk woorak op mbakwi kwe, nit abet mbaruwok nduk Ala nen alom kenagan paga, “Yetut ti, an naput aret o,” yinuk, eereegerak ti, mondok iya me,“Yi abet aret o,” yinuk, waganggo logowok o.

10 Nit niniki Ala aput oba panggombunuk, abet mbakwi niinok, ninikime nen, “Yi Ala aput abet aret waganggoorak kogo o,” yinuk, mbako logogun o. Ndi, it Ala abet mbaka’- lek logonet, at aput iniki oba panggombunuk, abet mbaruwak nduk, paganogo yoragagerak nogo, abet mbaka’lek me, Ala pilit pugungga negen agago pogo logogun o.

11 At Ala nen wone paganogo yo’niragagerak nogo yi aret o. Nit nineenik mondok-mondok logowok nduk, Ala nen nabelan-kabelan wo’niragagerak me, at aput waganggwi niinok, nit mondok-mondok nineenik logogun ti aret.

12 Nit Ala aput waganggwi niinok, nineenik mondok-mondok logogun kwe, wagangga’lek niinok perak, nineenik logogun abu lek aret o.

Nineenik mondok logorak wone

13 Kit kiniki Ala aput oba panggombunuk abet mbakwi nogo, Ala nen kineenik mondok-mondok logorak unde eeppinagareegerak kineenu arubagip nduk, liiru yi mbanggiragi o.

14 At Ala iniki mbake nogo ndak-ndak wo’niraawak nduk, nggino yogwi niinok, at aruk konembunuk, wo’nirage menggerak nineenu me, ninagabiti mbaka’lek, “Wo’niraagin aret,” mba’nuk, at nggino yogo logowok o.

15 Nit nen at nggino yogwi nogo, at abet aret aruk konengge menggerak nineenu me, wo’niraawak nduk, nggino yogwi nogo ti, “Wo’- niraagin aret,” mbako logowok o.

16 Aap ambi nen maluk eeriyak iniki miippatinuk eerit nage kinigen kogo logomonggotik, at kani omoonu’me noorak nduk, eekwi nogo mendek eerit nage me, ake Ala yorubagip nduk, yokkirage ti lek o. Ata, kinore ambi Ala nen ninomaluk lek eerogo pinaniyak nogo mendek eeke kinigen kogwe kenok, Ala nen omaluk lek eerogo punuk, eenik mondok logorak mendek unde logowak nduk, “Ake Ala yogo logonip o,” yinuk, yokkiragi o.

17 Yi maluk ndi maluk eekwi nogo ti, abok endage maluk aret kwe, ambi kani omoonu’me noorak nduk, miippunuk eekwi nogo mendek wonage kenok, yokkiragi o, noreewi.

18 Aap ambi Ala nen ndareegerak kenok, at maluk eerit nageelik ti, nineenu aret o. Ala aput Yetut nen aap ti, liirogon aret porogo menggerak me, at maluk eeka nogo nen aap ti, maluk eeppuurak mondok meek aret o.

19 Yi aakumi ndi aakumi maluk eeko menggaarak nogo abok aret at maluk eeka Tile nogo abu’- me wonogwe nineenu kwe, nit perak, Ala apuri aret ogoorik o.

20 At Ala aput wambi wage nagagerik, Ala ambit alik lombok menggerak nogo nit liippuwok nduk nineenu eeppinaneegerak o. Ndi, at alik lombok menggerak Ala aput Yetut Keritut imbirak ninom niniki ambit kunik aret ogoorik o. At Yetut Keritut ti, at alik lombok menggerak Ala nogo aret me, nineenik mondok logorak unde eeppinanege menggerak alom at aret o.

21 Napuri niniki kunik yi wa! At Ala alik lombok menggerak nogo mbo punuk, obaane’me alik ambi mippunuk, alut eekwi kiyo, liippogo logonip o. Abu aret yokkiragi o. Napuri wa!

2 PETIRUT


Mbuku 2 Peterut yi, eebe mbanak pekkaga’lek logonet, aa’nduk pekkoorak nogo yi o.

At Peterut liiru peebi mbanogo nappereegerak yi, it abet mbako nogogwaarik, Ala apuri aa’nduk ogogwaarak nogo, abok aret inake liiru mbaneegerak.

Ndi, liiru mbaneegerak yi nogo ti, it aap alik nen wone alik mendek mamunirogwe, wone maluk mendek kagak mamunirogwe, it wone abe mendek lek iniki koombunuk nen mamuninabit nogwe, eekwi nogo, “Mugurok noorak mondok mage o,” yinuk, yoragagerak.

Wone yoragagerak nogo ti, wone alik mendek mamunik mugurok nogo logonet, abe wone Yetut eeke nagagerak mamunik nogo inom, Ala eeke menggerak abe mendek mamunik nogo inom, liirogon porogo logonet, mugurok nogo logowak nduk yoragagerak. It aakumi ando nen, “Keritut peebi woraagin lek o, yinuk, mamunirogwe nogo liippugup o,” yorage, ndi, “Yetut mbet-mbet waga’lek mbakwi ti, it aakumi ando maluk mban eekwi wonogwe nogo Ala nen maluk eeppiyoorak eebi me, iniki koombunuk inomaluk mbo puwak nduk, Ala iniki yanggo yinuk toriige agaarik o,” yinuk, yorage, eereegerak nogo, 2 Peterut yi paga liiru mbanak wonage.

------------

PETERUT NEN LIIRU PEEBI MBANEEGERAK WONE

1 1 At ninagap ndaka Yetut Keritut ninogoba Ala nogo nen nit obeelom eerogo pinanikit nduk, eereegerak paga wone abet mba’nuk, waganeegurak niniki kunik porogo wonogwe nogo, kit ninom ndak-ndak waganeegurak me, an Timon Peterut Yetut Keritut ayeloman ayonggo nappiigak mendek agago paneegerak nogo nen, kit abok aret wone ambi yokkira o.

2 At ninogoba Ala ninowe Yetut imbirak iniki kunik nen wo’nirogwe, niniki ugun tayenak ale’nggen logowok nduk eeppinanugwi, eeko menggaarak nogo mondok liippunuk waganggwi kiigak, nggwok togon eeppinagit wundi wogo logowak o.

Miirogo pinaninuk, ninayonggo pereegerak wone

3 At abu obeelom mondok tiyanak menggerak nogo, ninom ndak-ndak logowok nduk, ninayonggo pinaneegerak nit nogo nen at eeke menggerak liippunuk waganggwi paga, nit nggween paga yime logonet, Ala ari menggerak nogo liippunuk, eerit nogo logowok nduk, at omaawi eeppinaneegerak.

4 At Ala abu obeelom mondok tiyanak menggerak me, at nen, “An ndogop eeppinagagin o,” yinuk, yo’nirage menggerak mondok iya iniki kunik nogo mendek, “Onggo lek we aret eeppinagagin o,” yinuk, yo’niragagerak wone nogo ti, mugurok nogwe paga at Ala iniki menggi kwak nit niniki ndak-ndak ee’ninake, ndi, it nggween paga mendek iniki nen nengge nogo mugurok nogo logonet, ineebe maluk eerogo patit nogo mengga kwak, nit togop ee’ninake kero, ninagap ndarogo pege, eeke nogo nit kaawok nduk, wone ti yo’niragagerak.

5 Togop me, kit kiniki Ala oba panggombunuk abet mbakwi nogo paga obeelom eerit nogo logorak liippunuk mamunggologwe, ndi, obeelom eerit nogwe paga yi eeriyak ndi eeriyak kineenu eekkologwe,

6 ndi, kineenu ogwe nogo paga nen kiniki warak eekkologwe, ndi, kiniki warak eekkologwe nogo paga maluk eeppinagagwi iigak, kiniki kwi’ndak nu’lek logorak mamunggologwe, ndi, kiniki kwi’ndak nu’lek wonogwe nogo paga Ala ari menggerak ndak-ndak eerit nogo logorak mamunggologwe,

7 Ala ari menggerak ndak-ndak eerit nogwe paga kinoreewi inabuwa mbako logorak mamunggologwe, ndi, inabuwa mbakwi nogo paga irip paga aakumi abok aret kinom kiniki kunik eekkologo logorak mamunggologwe, eerit nogo logonip o.

8 Ti eeko logorak nogo mendek abok aret nggwok togon eerit nogwe mban kiinok, aakumi nen, “Inowe Yetut Keritut ineenu kwe, anggen alik mendek yi’nage kiraap!” yinuk, yogo logogun lek o. Ata, “Inowe Yetut Keritut abet aret ineenu me, anggen obeelom mendek nggwok togon yi’- nage agaarik o,” yinuk, yogo logogun o.

9 Ndi, kit ti eeko logorak yokkiragarak nogo eeka’lek kiinok perak, “Ala nen ninomaluk lek eerogo pinaneegerak,” mbaka’lek mari eerogo punuk wonogwe me, aap inigen mbuk nen yi mendek ndi mendek nda nakkoorak meek nogo kokwak wonogwe kinombarugun o.

10 Ti kenok, nowe-nawot o. At Ala nen miirogo pinagage nagagerik, kinayonggo pereegerak me, “Abet aret mii’ninabeegerak kogo,” mba’nuk, kiniki mondok nu’lek logonet, nggwiirit- nggwaarit eeko logonip. Togopeeko logomonggotak kenok, kit kiniyogobit lik togon yigeebu wambumunggup lek o.

11 Ti eeko logomonggotak kenok, nit ninagap ndaka ninowe Yetut Keritut abu’me piige menggim mondok-mondok menggim nogome, at Ala nen, “Kit aret unde eekkola woraanip o,” yinuk, yokkiraagin o.

12 Togop me, Ala ndogop menggerak wone nogo kinaruk konembunuk waganggo nogogutik, mondok nu’lek monggotak kwe, kagak, ambinom liippunuk eerit nogo logobagip nduk, an nen kulinik-kalinik yokkiragak mban eeke logogin aret o.

13-14 At ninowe Yetut Keritut nen an nagabolo ooliya wurik kwak yi, mbet-mbet nggonenogo punuk, noorak paganogo yo’negerak nogo ndakndak, nagabolo nggonenogo puurak eyom abu panggo yegerak neenu me, awo nagabolo nggonengga’lek neenik wonage logonet, yi wone ndi wone yokkirage minggirak nogo kit aberak logobagip nduk, an yokkirage logorak ti, op aret mbake agarik o.

15 An kambiminggirak neegak, kit nen, “At ninogoba nogo nen wone ndogop yo’niragagerak nogo o,” yinuk, kiniki abeko logobagip nduk, an awo kangga’lek logonet, yi wone ndi wone yokkirage minggirak nogo, mondok nggwiirit-nggwaarit aret yokkirage logogin o.

Keritut enete alik negen age kogogwaarak wone

16 Nit ninowe Yetut Keritut, “Wi,” yinuk, pi wakwi iigak woroorak wone yokkirogogurak nogo ti, it aakumi nen timbayok wone mbininggo logonet, inoone amburu ndik-ndik yogo menggaarak nogo paga niniki panggombunuk yokkirogo logolik o. Ata, at Yetut Keritut mondok tiyanak lombok menggerak ninigen abe nen kogogurak nogo aret yokkirogogurak o.

17-18 Keritut ninom puut ayuk warak menggim nogome niigak, at mondok tiyanak, “Wi!” ugwi ninogoba Ala nogo nen ninowe Yetut Keritut ayuk wurogo tiyappege logonet, “An naput niniki kunik nale’- nggen ee’nake nogo yi aret o,” yinuk, mbogut paga nen oone ari nit aret ninaruk konembunuk, yokkirogogurak nogo o.

19 Ti yereegerak kenok, o maan it aap Ala nen wone yorage kagak yorogo nogogwaarak nogo a’me lik yi wagak eeke kogo nogogurik, nit niniki abet mbakwi nogo, mondok nu’- lek eerogo pinanegak eeke kogogurak o. O weerikit nduk, kilim nagake kagak, ndowan ambiret abinak ndelenak- welenak ari kogo monggoorak nogo, wundi waga’lek kagak, o apit me ndi wuninogo pogootak eya kenok, niniki ale’nggen age menggi kwak, kinikime awo eya eekkinabi waga’- lek kagak, wone yo’nirogo nogogwaarak nogo kiniki kunik eekkologo logonet, liippogo logorak ti, op lombok aret o.

20 Wone yi ti, mondok iya me, liippinip o. Aap ambi Aberiniki nen koonogo yoga’lek kagak, “Ala wone liiru mbanak nogo, niniki koombunuk, ambi yokkira o,” yinuk, yuurak ti, abu meek me,

21 it aap aa’nduk Ala wone yorogo nogogwaarak nogo nen iniki koombunuk yorogo logolik o. Ata, Aberiniki inikime lik yi unggwage mbareegi, Ala nen yorage kagak yorogo nogogwaarak nogo kineenu arubagip nduk yokkiragi o.

2 Pilit pugunogo mamunirogo menggaarak wone

1 Maan aa’nduk it aap wone pilit pugunogo yorogo menggaarak mendek nogo nen aakumi Iterali inenggela’me unggwi wogo nogogwaarik, pilit pugunogo yorogo nogogwaarak nogo ndak-ndak, peebi it aap ti mendek nogo nen, kit maluk eerogo pinagawok nduk kinenggela’me unggwi woraagun o. Ndi, unggwi wogo logomenggaarik, aakumi ambik iniki nomoninabuwok nduk, yi wone ndi wone abe mendek lek kagak, pilitpugunogo kinikime manabit wogo logonet, “At amiya paga ninonggo mbaneegerak Aliku ninowe Yetut aret o, yinuk, yogwe nogo ti, nit nineenggo’lek o,” yinuk, agan wogo logomenggaarak paga abera’lek me, Ala nen it inenggaawak lek eerogo piyaagin o.

2 Aakumi ambik nen it aap ti nogo, iniki nengge mugurok nugwi iigo logomenggaarik, “Nit togon ninom aret eerit nogo logowok o,” yinuk, inom eerit nogo logonet, Ala ndogop menggerak wone nogo woppunuk eerit nogwe nogo, “Yi nano wone agan nugu agaarik o?” yinuk, miyukmeya eerogo pogo logogun o.

3 It aap mamuniraga ti nen ambi kolaawok nduk, kinambokan laganggo logonet, inoone ugun pilit pugunogo yokkirogo logogun o. Togop yokkirogo logomenggaarak kwe, it eekwi paga at inowak loombunuk maluk inoba piyoorak maan koonogo pereegerak Ala nogo ti, we ugun maanggo yugu logonet nogo lumok ari wonage lek o. Ata, ineebe lek eerogo piyoorak nduk abu li’luk eerak aret wonage agaarik o.

4 It malayikat nogo mendek nen maluk eeko mbareegwa, Ala inabuwa nen teppiyareegerak mbakop? Lek o. “Peebi kinowak loonogo pinagagin o,” yinuk, kani omoonu’me mbuun ambena kiiniki paga logowak nduk mbutigeele maarogo wuppiyareegerak wonogwe nogo lek a?

5 Ndi, it aakumi maan aa’nduk o nggween paga yime logonet, maluk eeko mbareegwa, Ala inabuwa nen teppiyareegerak mbakop? Lek o. Mayu wuppi wagagerak nogo paga niyo yenggenit lagangge logonet, it aakumi Ala ineebi mba’nuk, maluk eekwi nogo tigitogon inooke kagak, “Kit maluk eeriyak mage o. Ata, obeelom mban eerit nogo logonip o,” yinuk, Ala wone yorage nagagerak aap Nu nogo, akwe-apuri inom ineebe 8 mban inagap ndareegerak nogo lek a?

6 Ndi, at Ala nen, “It aakumi o Torom-Nggomora mendek kunduk maluk mban eekwi yi, neebi o,” yinuk, kani wurabit wage logonet, pup eerogo piyareegerak nogo ti, it aap peebi Ala ineebi mba’nuk, maluk eekwi nogo nen, “Nit togop aret ninoorigin kagi,” mbako logowak nduk, eereegerak nogo lek a?

7-8 Ndi, at aap Lot iniki obeelom aret wonagagerak kwe, it aakumi ti, inenggela’me logonet, Ala wone taganogo punuk, iniki nen nengge kenok ugun-ugun eerit nogwe nogo enegen iige, inoone ugun agan nogwe nogo aruk konengge, eeke logonet, at iniki mondok abe koonak me, “Yi eekwi yi, ao,” yinuk, ko’lu-kii’me iniki mondok wakko’net unggwage Ala nen kage nagagerik, it aakumi ti, pup eerogo piige logonet, at aap obeelom aret me, agap ndareegerak nogo lek a?

9 Ala nen togop aret eeginabit wundi wagagerak me, nit at apuri at oone eerit nugwi nogo aaninggin mendek ninoba age kenok, ninagap ndake, ndi, it obeelom eekwi lek maluk eeko menggaarak nogo peebi age yobok paga inowak loonogo punuk, maluk inoba kwippiige, eeriyak nogo at eenu aret me, eerigin aret mbako logowok o.

10-11 It togop eeppiyoorak nogo ti, mbuuluk negen eeppiyoorak kwe, it aakumi nen, “Nit maluk eeko logowok o,” yinuk, iniki nen nengge kenok, ugun eerit nogwe, Ala nen wone lengganogo yorage nogo taganogo punuk, at eebe miyuk-meya eerogo pugwi, eekwi nogo perak, aaninggin mondok ndonggok togon inoba piige kaagun. It malayikat nogo ti, inomaawi ambik inayuk warak me, Ala yogo logonet, “It aap kat ari menggendak kagak pilit pugunogo yorogo menggaarak nogo ti, mondok maluk eekwi me, kat ninogoba nen mondok inooke logot o,” yinuk, inoone omaawi paga Ala yoriyak op kwe, inagabiti warak me, we yanggoro-gon yogo menggaarak. Yanggorogon togop aret yogo menggaarak kwe, it aap pilit wone yaga ti nen perak, “Ninagabiti o,” yinuk, inaganak waka’lek iniki wogoppako logonet, kugi inom, malayikat inom, abok aret ugun miyuk-meya eerogo piinet nogo menggaarak.

12-13 Wam nggwiya nda’nogo nagaatik, iniki lek ugun eerit nugwi iigak, aakumi nen pippiinok, inoorogo lako mengga kwak, it aap ti, togop aret iniki lek me, we ugun ambi eeriyak aganake kenok mban eerit nogo logonet, wone ineenggo’lek kagak, miyukmeya eerogo pugwi me, wam nggwiya inoorogo lako mengga kwak, it maluk eekwi onggo at Ala nen aaninggin inoba kwippiige logonet, ineebe togop aret inoorigin o. It iniki nengge nogo mugurok nogo logonet, inagabiti nen kote eeriyak mbaka’- lek tena’me aret eerit noorak inikilom mbako menggaarak me, kinambokan laganiyak inikilom mbako logonet, kinom lambunna’nuk, mbi nunggwi me, inagabolo mili inawin aaga’ne kunik nogo pogom, it aap ti, kinenggela’me togop aret menggaarak o.

14 Ti eeko logonet, it inigen alik ambi paga pugwi lek o. Ata, kumi we ugun ya wurinakak nogo mban inigen wogoren nogo logonet, ugunugun eeginabit nogo nagaatik, “A! Yi abu eekirak me, ndonggoppanigi,” yinuk, yogolik, nabenak mban eerit nogo logonet, it aap iniki awo kole aga’lek nogo, inenggaanok nggerok yuwak nduk, nomoniren keele pugume piya nogo menggaarak. It yi mendek ndi mendek koloorak uugwe mbako menggaarak me, ti kolaawok nduk, “Wone ngge yoraawok o,” yinuk, iniki koombunuk agan nugwi nogo paga, Ala nen mondok pulunogo piyareegerak wonogo agaarik o.

15 Aap Mbeyot aput Mbileyam nogo nen maluk eekwi onggo koloorak iniki lunik logonet, Ala nen yereegerak kagak, alik eerit nagagerak nogo ndak-ndak, it aap ti, togop aret tu koonak noorak kagak mbo punuk, tu alik paga nomoninuk, nogo agaarik o.

16 At aap Mbileyam nogo maluk eerit nage logonet, obaabut kumili negen eeke mbareegi, at eerit nage nogo teppuwak nduk, keledai oone lek aruk logu aret kwe, aakumi inoone negen ari logonet, at Ala wone yoraga nogo mberereegerak.

17-19 Aap ambi nen ogoba abu’me logonet, aruk konok mban eeke menggi kwak, it aap pilit pugunggo menggaarak ti nen maluk eeriyak aganake kenok, tebenogo pugwi lek eerit noorak mban aganake me, it maluk eekwi ti, ayeloman negen aret kwe, kagak, wogoppako logonet, it aap ngget iluk maluk eeriyak, “Nineebi o,” yinuk, mbo pegaarak nogo iniki nggaganggo logonet, “We ugun eeko logorak mendek kagak, nano nduk mu-mage mban yogo ogotik?” yinuk, iniki nengge nogo mban mugurok nawak nduk, inikime manabit nogo menggaarak me, wone alom lek kagak, ugun yorogo menggaarak o. It aap ti, niyo eneeri poronak kwak logonet, inoone o wiya nen ameraakot wonok nage menggi kwak yogo menggaarak me, at Ala nen o apit me logowak nduk, inake ogobakkigirogo pereegerak wonage agaarik o.

20 “Ninagap ndaka ninowe Yetut Keritut nineenu me, nggween paga yime maluk eeriyak ee’ninake menggerak nogo nineebi o,” yinuk, inambo’me mbo pereegwaarak kwe, ti’nuk, aa’nduk eeko nogogwaarak nogo, inikime aberogo eerit nogwe iinok, inobaabut aa’nduk mbuuluk obeelom negen logonet, eeko nogogwaarak kwe, peebi irip paga nen abunuk, maluk nggwok aret eekkologo menggaarak me,

21 it aakumi maluk eeko menggaarak nogo nen Ala ari menggerak wone woppunuk, eerit noorak wone nogo, ineenggo’- lek logonet, maluk eerit nogo logonetak en ti, op negen kwe, wone, “Yogop ee’nu, ndogop ee’nu,” yugualik leenak nogo, abu ineenu logonet, maluk eekwi ti perak, abu maluk lombok aret o.

22 “Nggeewo nen peyak wurogo punuk, ti’nuk, melak togon nengge menggerak o,” yinuk, yogwe, ndi, ambi, “Wam ngguu’mo amuni mbanogo wappiigaatak kwe, ti’nuk, iniyok paga yungguninuk purok me wanggini wari unggwogo menggaarak o,” yinuk, yogwe, eeko monggoorak nogo ti, abet aret yogo monggoorak me, it nogo ti, ti ndak-ndak aret eerit nogo menggaarak o.

3 Yetut woroorak wone

1 Nowe-nawot o. Kit an niniki kunik me, liiru ambi aa’nduk mbanggiragagirak nogo ndak-ndak, yogondak ambi yi inom aret mbanggiragi o. Liiru mbanggirage yi nogo ti, kiniki abe mban koonggo logorak abeko logobagip nduk, mbanggiragagirak me, ambi yi inom aret mbanggiragi o.

2 It maan aa’nduk Ala nen aap at oone yorogo logowak nduk, leenogo piyareegerak wone yorogo nogogwaarak nogo inom, ndi, ninagap ndaka ninowe nen, “Yogop eeko logowak o,” yinuk, it aap nappiigak mendek yorage kagak, yokkirogo nogogwaarak nogo inom, kit abeko logobagip nduk, liiru yi mbanggiragi o.

3 Kit kineenu arubagip nduk, wone aa’nduk lombok yi aret yokkira o. Peebi o age yobok paga it aakumi miyuk-meya eerogo piigwi, iniki nen nengge kenok mugurok nogwe, eeka nogo nen, wogo logomenggaarik,

4 yogo logonet, “O yi, maan Ala nen wakkagagerak kuli nen, nok, yogondak kuli alik aga’lek itok menggerak kagak, ninombomini nen, O yi, lek eeri woraagin o, yogwe iigak, kambit nogogwaarak me, Woraagin, yereegerak nogo, eebe wage lek, ngge?” yinuk, miyuk-meya eerogo pinagagwi iyaamunggup o.

5-6 Ti yogwe nogo ti, Ala oone paga nen mbogut wakkage, nggween wakkage, eeke logonet, niyo mban wonage mbareegi, Ala nen, “Nggween aruwak o,” ari kagak, niyo inikime nen nggween aret kin age, ti’nuk, ti eyom paga mban peebi mayu nappi wagagerak nogo paga niyo yenggenit lagangge logonet, o aa’nduk wakkagagerak nogo maluk eerogo pege, eereegerak nogo ineenu logonet kwe, taganogo mbo pogo menggaarak o.

7 Ndi, yogondak mbogutnggween ninigen kogo monggoorak yi nogo ti, peebi it aakumi Ala ineebi mba’nuk, maluk eeko menggaarak nogo inawone amburu mbanogo inowak loombunuk, ineebe lek eerogo piyoorak eyom nogo paga, o yi, kani pikit nduk, at oone paga porogo wonage wone nogo, it kobak logonet agan nugwi me, peebi age yobok paga eeke kaagun o.

8 Ti agan nogo logomenggaarak kwe, nowe-nawot o. Kit an niniki kunik me, wone ambiriluk yokkiraagin yi, kobak eerogo mbo pugup o. Nit nen o ne ambit weege mbakwi nogo, at ninogoba Ala nen tahun seribu aret mbake, ndi, nit nen tahun seribu mbakwi nogo, at nen o ne ambit weege mbake, eeke menggerak o.

9 Togop me, ninowe nen, “An peebi woraagin o,” yinuk, yereegerak nogo, it aakumi ando nen, “Mbet-mbet waga’- lek yi, pilit yereegerak kwa?” yinuk, mbakwi nogo kwak, kit togop mbako logogup o. Ata, “Ala nen, Aakumi maluk eeppiyoorak ti, neebi o, mba’nuk, nit yi aakumi ndi aakumi abok aret niniki koonogo punuk, ninomaluk mbo puwok nduk, iniki yanggoppunuk, to’ninake wonage,” mbako logonip o.

10 At ninowe woroorak nogo ti, “Ne ti eyom woraagin,” mbaka’lek kiigak, aap yogoot wagangga nogo pogom abera’lek me woraagin o. Ndi, wage kenok, mbogut yi, telangge logonet lek age, tut-laaluguragan mbogut paga menggerak inom, nggween yi inom, nggween paga wonogweinom, abok aret kani nenet nage, eeke kaamunggup o.

11-12 Yi mendek ndi mendek abok togop aret lek arigin me, nit ninobaabut nonggop logonet eerit nogo logowok mbakop? Lek o. Ninowe wage eyom paga mbogut kani nanet nage, ndi, tut-laaluguragan kani eyak mondok aganggen alik nen amburu tigi-tigi wungge logonet, lek eerogo pege, eerigin me, “Ninowe mbet-mbet woraawak o,” yinuk, tokkogo logonet, nineebe apit Ala ake leenogo punuk, maluk eeka’lek ninobaabut mondok obeelom logonet ninowe mugurok nogo logowok o.

13 At Ala nen, “Mbogut-nggween ngget mendek ogobakkigirogo punuk, aakumi obeelom eeko menggaarak kenok mban time logowak nduk, unde eeppiyaagin o,” yinuk, abok yo’- niragagerak nogo unde eeppinanuwak nduk, tokkogo ogoorik o.

14 Togop me, nowe-nawot o. Kit an niniki kunik me, wone ambi yokkira o. “Nit o ti unde eeppinanuwak o,” yinuk tokkogwe me, maluk kinoba lenggenggwi, aakumi inoone kinoba pugwi, eeka’lek kiniki abu obeelom Ala kinom kiniki ambit lambunik wonogwe me kiya woraawak nduk, kulinik-kalinik kiniki ndegenggologo logonip o.

15-16 At ninore niniki kunik Pawulut nogo nen yi mbuku ndi mbuku abok aret liiru mbangge logonet, an wone yokkiragarak yi nogo ti, inom aret mbangge menggerak kwe, at liiru mbangge menggerak nogo ti, wone ando taberak negen mbangge menggerak me, it aakumi Ala wone awo liippega’lek mendek iniki kole aga’- lek nogo nen, ineebe lek eerogo patuwok nduk, Ala wone yugu liiru mbanak ando abut laganogo yorogo logonet, Pawulut liiru taberak negen mbangge menggerak nogo togop aret abut laganogo yorogo menggaarak nineenu kwe, Ala nen at Pawulut iniki nggaganogo yoge kagak, iniki warak nen liiru mbanggiragagerak nogo ndakndak, an togon liiru mbanggirage logonet, “Ninowe mbet-mbet waga’lek kenok ti, nit abok ninagap ndaruwak nduk to’niige me, niniki ndegenggologo logorak nanonggwan aret o,” yinuk, mbako logobagip nduk, liiru yi, mbanggiragi o.

17 Ti kenok, nowe-nawot o. Kit an niniki kunik me, wone yokkiragarak nogo ti, abu kineenu aret o. Kineenu aret me, it Ala wone taganogo punuk inoone ugun agan nugwi paga nomongginakwi iinok, kit wone abet mba’nuk waganeegutak mondok nu’- lek obeelom porogo wonogwe nogo, mbo punuk, it agan nugwi nogo mugurok nogo logokwak, mondok kinagaket paga logonip o.

18 Ninogoba Ala iniki kunik nen eeppinanege menggerak nogo kit kiniki kole aruwak nduk, ambinom eeppinagage, ndi, at ninagap ndaka ninowe Yetut Keritut eebe kineenu aret kwe, ambinom kineenu arubagip nduk, eerogo pinagage, eeke logogin o. Yogondak nen, nok, mondok logorak kuli at eebe mondok tiyanak aret logowak o, yinuk, an Peterut nen abu aret yokkiragi o. Wa!

Dawut nen Aput Talomo Aruk wareegeerak wone yi o.

DAWUT NEN APUT TALOMO KINI WUPPEREEGERAK WONE YI-O.     1 Mbininegwaarak 28:9  9 Yorage nagagerik, aput Talomo yoge logonet, “Ndi, kat na...